تحلیل رابطه ادراک اخلاقی و قضاوت اخلاقی شاغلان حرفه حسابداری بخش عمومی نسبت به هشداردهی تخلفات مالی (مطالعه موردی استان گیلان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استاد، گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار، گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

تصمیم به افشا یا سکوت در قبال یک تخلف مالی در سازمان که فرد شاغل در حرفه حسابداری شاهد آن بوده یک تنگنای اخلاقی است. هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین ادراک اخلاقی و قضاوت اخلاقی حسابداران شاغل در بخش عمومی نسبت به هشداردهی تخلفات مالی با تأکید بر نقش هوش اخلاقی است. بدین منظور در یک پلات فُرم مبتنی بر وب، سوألاتی در قالب پرسشنامه استاندارد و سناریو محقق ساخته با توجه به محیط حسابداری بخش عمومی در اختیار شاغلان حرفه در بخش عمومی استان گیلان قرار گرفت. اطلاعات گردآوری شده از مجموع 273 پرسشنامه تکمیل شده با استفاده از روش معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (نسل دوم)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از مدل نهایی، بیانگر آن است که ادراک اخلاقی دارای رابطه مستقیم با قضاوت اخلاقی نسبت به انواع هشداردهی مورد بررسی در این تحقیق نمی باشد لیکن هوش اخلاقی این رابطه را تا حد قابل ملاحظه ای تعدیل می کند. علاوه برآن قضاوت اخلاقی بر انواع هشداردهی ها تأثیر قابل توجه داشته و هوش اخلاقی نیز می تواند نقش تعدیل گری مثبت در این بین ایفا نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Relationship between Ethical Awareness and the Ethical Judgment of the Professionals in the public accounting profession to the Whistle-blowing of Financial Violations (Case Study of Guilan Province)

نویسندگان [English]

  • majid goldoost 1
  • Ghodratollah Talebnia 2
  • Ali Esmaelzadeh mogharri 2
  • Freydoon Rahnamaye roodposhti 3
  • Ramazanali royaee 4
1 Ph.D. of Accounting, Sciences & Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor of Accounting, Sciences & Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Professor of Accounting, Sciences & Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
4 Assistant Professor of Accounting, Sciences & Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The decision to expose or silence a financial misconduct in the organization that the person working in the accounting profession is witnessing is a ethical dilemma.The purpose of this study was to investigate the relationship between ethical awareness and ethical judgment of accountants towards the Whistle-blowing of financial misconduct with the emphasis on the role of moral intelligence. For this purpose, in a web-based platform, questions in the form of a standardized questionnaire and researcher-made scenarios were provided to professionals in the public sector of Guilan province. The collected data from a total of 273 completed questionnaires were analyzed using structural equation method with partial least squares (second generation) approach. The findings from the final model indicate that ethical awareness does not directly correlate with ethical judgment in relation to the types of Whistle-blowing being investigated in this research, but ethical intelligence modulates this relationship to a considerable extent. In addition, moral judgment has a significant impact on types of Whistle-blowing, and ethical intelligence can also play a positive role in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Whistle-blowing
  • Ethical decision making
  • Moral Intelligence

مراجع

  • آذر، عادل؛ غلام‌زاده، رسول و قنواتی، مهدی. (1391). مدل‌سازی مسیری-ساختاری در مدیریت: کاربرد نرم‌افزار Smart PLS. تهران: انتشارات نگاه دانش.
  • افشانی، مینو؛ وحدتی، حجت؛ حکاک، محمد و موسوی، سید نجم الدین. (1397). بررسی عوامل اثرگذار بر قصد افشای تخلفات درکارکنان بخش بهداشت و درمان. مدیریت بهداشت و درمان، 9(2)، 86-77.
  • بنی مهد، بهمن و گل محمدی، آرش. (1396). بررسی رابطه میان جو اخلاقی و هشداردهی در مورد تقلب از طریق مدل گزارشگری اختیاری در حرفه حسابرسی ایران. دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 2(3)، 86-61.
  • بیگی هرچگانی، ابراهیم؛ بنی مهد، بهمن؛ رئیس‌زاده، سیدمحمدرضا و رویایی، رمضانعلی. (1395). بررسی تأثیر ویژگی رفتاری فرصت طلبی بر هشداردهی حسابرسان. دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 1(2)، 65-95.
  • حاجیها، زهره و ملاسلطانی، جمال. (1395). رابطه بین هوش اخلاقی و عملکرد حسابرسان مستقل. فصلنامه اخلاق در علوم و فنآوری، 11(1)، 116-105.
  • حاجیها، زهره و راشکی گزمه، علی. (1396). رابطه اخلاق حسابداری با توان تصمیم‌گیری‌ مدیران. فصلنامه اخلاق در علوم و فنآوری، 12(2)، 160-155.
  • حساس یگانه، یحیی و مقصودی، امید. (1390). ارزش‌های اخلاقی در قضاوت حرفه‌ای حسابرس. فصلنامه اخلاق در علوم و فنآوری، 6(1)، 74-63.
  • داوری، علی و رضازاده، آرش. (1395). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS. چاپ اول، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
  • علینقیان، نسرین؛ نصر اصفهانی، علی و صفری، علی.(1395). تأثیر عوامل ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی بر تمایل به افشاگری در سازمان. فصلنامه علمی و پژوهشی مدیریت دولتی، 8(3)، 458-438.
  • فیروزی، مریم و برزگر، الهه. (1397). رابطه میان جنبه‌های موقعیتی حسابداران و تصمیم به اعلام و انتشار اقدامات غیراخلاقی. فصلنامه اخلاق در علوم و فنآوری، 13(2)، 128-119.
  • گل محمدیان، محسن؛ بهروزی، ناصر و یاسمی‌نژاد، پریسا. (1394). هوش اخلاقی ماهیت و ضرورت آن. اخلاق پزشکی، 9(33)، 142-121.
  • نمازی، محمد و ابراهیمی، فهیمه. (1395). مدل‌بندی و تعیین الویت عوامل مؤثر بر قصد گزارش تقلب های مالی توسط حسابداران. فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات تجربی حسابداری مالی، 12(49)، 28-1.

 

  • Alleyne, Ph., Hudaib, M. & Haniffa, R. (2018). The Moderating Role of Perceived Organisational Support in Breaking the Silence. Journal of Business Ethics, (3)147, 509-527.
  • Bagdasarov, Z., Johnson, J.F., Mac Dougall, A.E., Steele, L.M., Connelly, S. & Mumford, M.D. (2016). Mental Models and Ethical Decision Making: The Mediating Role of Sense Making. Journal of Business Ethics, 138, 133-144.
  • Culiberg, B., & Mihelic, K. K. (2016). The evolution of whistleblowing studies: A critical review and research agenda. Journal of Business Ethics. doi:10. 1007.s10551-016-3237-0.
  • Gao, L. & Brink, A. (2017). Whistleblowing Studies in Accounting Research: A Review of Experimental studies on the Determinants of Whistleblowing. Journal of Journal of Accounting Literature, 38, 1-13.
  • Geng, Xin. (2017). The Effect of a Leader’s Emotional Intelligence on the Subordinate’s Intention to Whistle blow. Journal of Accounting Literature, 38, 1-13.
  • Henik, E. (2008). Mad as Hell or Scared Stiff? The Effects of Value Conflict and Emotions on Potential whistle-blowers. Journal of Business Ethics, 80, 111-119.
  • Latan, H, Ringle, C. M., & Jabbour. (2018). Whistleblowing Intentions Among Public Accountants in Indonesia: Testing for the Moderation Effects. Journal of Business Ethics, (2)152, 573-588.
  • Latan, H., Chiappetta Jabbour, Ch. & Beatriz Lopes, A. (2017). Ethical Awareness, Ethical Judgment and Whistleblowing: A Moderated Mediation Analysis. Journal of Business Ethics, DOI: 10.1007/s10551-017-3534-2.
  • Lehnert, K., Park, Y.H. & Singh, N. (2015). Research Note and Review of the Empirical Ethical Decision Making Literature: Boundary Conditions andExtensions. Journal of Business Ethics, 129, 195-219.
  • Lennick, D. & Kiel, F. (2008). Moral intelligence, enhancing business performance and leadership success. New Jersey: Wharton School of the University of Pennsylvania and Pearson Education.
  • Near, J. & Miceli, M (2016). After the Wrongdoing: What Managers Should know about Whistleblowing. Journal of Business Horizons, 59, 105-114.
  • Schwartz, M.S. (2016). Ethical decision Making Theory: An Integrated Approach. Journal of Business Ethics, (4)139, 755-776.

 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 25 دی 1397
  • تاریخ بازنگری: 14 فروردین 1398
  • تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار