الگوی بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد با رویکرد گزارشگری مالی بهنگام در بخش عمومی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

2 دانشیار، گروه حسابداری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

3 استادیار، گروه حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

4 دانشیار گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

موضوع و هدف مقاله: اصلاح فرآیند بودجه‌ریزی علاوه بر منابع انسانی و مالی مستلزم سرمایه‌گذاری معنی‌دار در تکنولوژی اطلاعات و سیستم‌های اطلاعات مدیریت است. هدف پژوهش ارائه الگوی مفهومی بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد با رویکرد گزارشگری به ­هنگام در بخش عمومی ایران است.
روش پژوهش: روش کیفی با رویکرد داده ­بنیاد است، پس از کسب نظر خبرگان از طریق 20 مصاحبه نیمه ­ساختاریافته طی سال‌های 1398- 1400 الگوی مفهومی ارائه شده است.
یافته‌های پژوهش: بعد از تحلیل داده‌ها، 133 کد اولیه در خصوص بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد به ­هنگام شناسایی شد، 38 کد در مقوله‌های اصلی شرایط علی، 35 کد در بستر زمینه، 15 کد در بخش شرایط مداخله‌گر، 4 کد پدیده محوری، 21 کد در راهبردها و 20 کد در پیامدها. که کدها در نهایت بر اساس 25 مقوله فرعی دسته‌بندی شدند: معماری سازمانی و برنامه راهبری شرکتی (10 کد)، ساختار تیمی و سازمانی و فرآیندگرایی (13 کد)، زیرساخت و فن‌آوری اطلاعات و مشکلات تکنیکی و ارتباطی و سازمان برنامه و بودجه (15 کد)، الزامات قانونی و نظام حسابداری و حسابرسی (7 کد)، سیاست‌های مدیریتی و نگرش مدیران و شاخص‌های ارزیابی عملکرد (18 کد)، مدیریت ترازنامه‌ای دولت و بهای تمام شده (10 کد)، منابع انسانی، ادراک مشترک و نظارت و گردآوری اطلاعات (15 کد)، هوشمندی کسب و کار (13 کد)، کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی، نگرش سیستمی و پاسخگویی (12 کد)، اثرات سطح ملی، اقتصادی (12 کد) و بهره‌وری (8 کد).
نتیجه‌گیری، اصالت و افزوده آن به دانش: با توجه به مشکل چندین ساله استقرار بودجه عملکردی در کشور، استفاده از چارچوب این پژوهش زمینه را برای پیاده‌سازی بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد با رویکرد جدید تسریع کرده و الگوی پیشنهادی این پژوهش می‌تواند وضعیت موجود را بهبود ببخشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Performance-Based Budgeting Model with a Real Time Financial Reporting Approach in Iran Public Sector

نویسندگان [English]

  • Javad pourghaffar 1
  • Heydar Mohammadzadeh Salteh 2
  • Mehdi Zeinali 3
  • sasan mehrani 4
1 PhD. student, Department of Accounting, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran.
2 Associated Professor, Department of Accounting, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Accounting, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz,, Iran.
4 Associate Professor of Accounting, Tehran University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Subject and purpose of the article: Improving the budgeting process in addition to human and financial resources requires significant investment in information technology and management information systems. The purpose of this study is to provide a conceptual model of Performance-Based Budgeting with a real time reporting approach in Iran public sector.
Research method: This study has adopted the qualitative approach. After obtaining the opinion of experts 20 semi-structured interviews during the years 2020-2021.
Research findings: After analyzing the data, 133 initial codes for timely performance-based budgeting were identified, 38 codes in the main categories of causal conditions, 35 codes in the context, 15 codes in the interventionist section, 4 central phenomenon codes, 21 codes in Strategies and 20 codes in consequences. The codes were finally categorized into 25 subcategories: organizational architecture and corporate governance (10 codes), team and organizational structure and process orientation (13 codes), information and technology infrastructure and technical and communication problems, and program and budget organization (15 Code), legal requirements and accounting and auditing system (7 codes), management policies and attitudes of managers and performance appraisal indicators (18 codes), management of government balance sheets and cost (10 codes), human resources, shared perception and monitoring and collection Information (15 codes), business intelligence (13 codes), efficiency, effectiveness and economic efficiency, systemic attitude and accountability (12 codes), national, economic effects (12 codes) and productivity (8 codes).
Conclusion, originality and its contribution to the knowledge: Considering the problem of several years of establishing performance budget in the country, using the framework of this research will accelerate the implementation of performance-based budgeting with a new approach and the proposed model of this research can improve the current situation. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Budgeting
  • Performance Based Budgeting
  • Real Time Reporting
  • Iran Public Sector
  • ابویی اردکان، محمد؛ کاظمی، حمید و حسینی، فردین. (1396). پیاده سازی سیستم بودجه­ریزی مبتنی بر عملکرد بر مبنای کارت امتیازی متوازن در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور. فصلنامه مدیریت دولتی، 2(9)، 282-263.
  • آذر، عادل؛ زاهدی، شمس­السادات و امیرخانی، طیبه. (1389). طراحی مدل پیاده­سازی بودجه­ریزی بر مبنای عملکرد با رویکرد پویایی سیستم. فصلنامه علوم مدیریت ایران، 18(5)، 53-29.
  • آذر، عادل؛ دولت­خواهی، کسری و گودرزی، غلامرضا. (1394). ارائه مدل مفهومی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد. فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی، 4(6)، 15-33.
  • باباجانی، جعفر و استا، سهراب. (1394). مطالعه تطبیقی بودجه­بندی عملکرد در ایران و کشورهای توسعه­یافته (مطالعه موردی: کشور کانادا). فصلنامه حسابداری دولتی، 3(2)، 16-7.
  • باباجانی جعفر و خدا رحمی، بهروز. (1393). مدلی برای استقرار نظام بودجه‌بندی عملیاتی در دولت جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 41(11)، 36-1.
  • بازرگان، عباس. (1391). مقدمه­ای بر روش­های­پژوهش کیفی و آمیخته- رویکردهای متداول در علوم رفتاری. تهران: نشر دیدار.
  • داداش زاده، قادر؛ محمدزاده سالطه، حیدر؛ حجازی، رضوان و تقی زاده، هوشنگ. (1399). راهکارهای تقویت ایمن سازی گزارشگری مالی در ایران: رویکرد نظریه­پردازی زمینه­بنیاد. حسابداری مدیریت، 44(11).
  • دانشمند، مرتضی و صنعتی، علی. (1395). سیستم‌­های اطلاعاتی حسابداری: چالش درگزارشگری به­هنگام. مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، 1(1)، 23-33.
  • عباسی، ابراهیم و احمدی ماژین، شهاب. (1391). زیرساخت­های فناوری اطلاعات برای استقرار بودجه­ریزی بر مبنای عملکرد. پنجمین کنفرانس بین المللی بودجه­ریزی بر مبنای عملکرد، مرکز مطالعات مدیریت و بهره وری ایران (وابسته به دانشگاه تربیت مدرس)، 204-212.
  • قادری، محمدرضا. (1385). بودجه‌ریزی نوین دولتی. چاپ اول، تهران: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.
  • کردستانی، غلامرضا. (1398). مدیریت مالی عمومی: شناسایی و ارزیابی چالش های نظام بودجه ریزی. فصلنامه حسابداری دولتی، سال ششم، 1(6)، 80-61.
  • کردستانی، غلامرضا؛ پارسیان، حسین و جمشیدی کلانتری، فرشاد. (1395). بودجه­ریزی بر مبنای عملکرد و پاسخگویی در بخش عمومی، فصلنامه حسابداری دولتی، 1(3)، 80-69.
  • کردلو، محمدرضا؛ دانش فرد، کرم اله؛ عالم تبریز، اکبر و تقوی، مهدی. (1397). الگوی مناسب بودجه­ریزی برای افزایش بهره­وری در نظام بودجه­ریزی کشور مطابق استاندارد 2014 صندوق بین­المللی پول، فصلنامه مدیریت بهره­وری، 48(12)، 230-220.
  • محمدی، جمال و کریمی، ابوالفضل. (1391). بررسی موانع اجرای بودجه­ریزی عملیاتی در شرکت­های دولتی. پنجمین کنفرانس بین­المللی بودجه­ریزی بر مبنای عملکرد، مرکز مطالعات مدیریت و بهره وری ایران (وابسته به دانشگاه تربیت مدرس)، 221-208.
  • مهرانی، ساسان؛ اکرمی، سید رحمت اله؛ خدابخشی، هادی و جباری، مهرداد. (1397). بازنگری در نقش ذیحسابان دستگاه­های اجرایی در نظام بودجه­ریزی مبتنی بر عملکرد، فصلنامه حسابداری دولتی، 1(5)، 9-20.
  • نیلی، مسعود. (1385). مشکلات محتوایی و ساختاری بودجه. فصلنامه صنعت و توسعه، 4(1)، 16-3.
  • Abbasi, E. & Ahmadi Majin, S. (2012). Information Technology Infrastructure for Establishing Performance-Based Budgeting, 5th International Conference on Performance-Based Budgeting, Iran Center for Management and Productivity Studies, 204-212(In Persian).
  • Aboyee, A.M., Kazemi, H. & Hoseini F. (2016). Implementation of Performance-based Budgeting System based on the Balanced Scorecard in Science Policy Research Center. Journal of Public Administration, (9)2, 263-282(In Persian).
  • Azar, A., Dolatkhahei, K. & Goodarzi, G. (2015). The Conceptual Model of Performance-Based Budgeting. Journal of Public Administration Perspective, (6)24, 15 -33 (In Persian).
  • Azar, A., Zahedi, S.S. & Amirkhani, T. (2010). A Model for Implementing Performance-based Budget: A System Dynamics Approach, Iranian journal of management sciences (IAMS), (5)18, 29-54 (In Persian).
  • Babajani, J. & Khodarahmi, B. (2014). A Performance Budgeting Implementation Model for Islamic Republic of Iran's Government, Empirical Studies in Financial Accounting, (11)41, 1-36 (In Persian).
  • Babajani, J. & Osta, s. (2016). A Comparative Study of Performance-Based Budgeting in Iran and Developed Countries (A case study of: Canada). Journal of Governmental Accounting, (2)1, 7-16 (In Persian).
  • Bazargan, A. (2012). Introduction to Qualitative and Mixed Research Methods - Common Approaches in Behavioral Sciences. Tehran: Didar Publishing (In Persian).
  • Belfo, F. & Trigo, A. (2013). Accounting Information Systems: Tradition and Future Directions. Procedia Technology, (3)9, 536-546.
  • Bogsnes, B. (2016). Implementing Beyond Budgeting: Unlocking the Performance Potential. New Jersey: John Wiley & Sons.
  • Creswell, John W. & Miller, Dana L. (2000). Determining Validity in Qualitative Inquiry, Theory Into Practice, (3)3,124-130.
  • Dadashzadeh,G., Mohammadzadeh Salteh, H., Hejazi, & Taghizadeh, H. (2020). Strategies for Inhancing Financial Reporting Immunization in Iran: Grounded Theory Approach. Journal of Management Accounting, (13)44, 87-105 (In Persian).
  • Daneshmand, M. & Sanati, Ali. (2015). Accounting Information Systems: The Challenge of Timely Reporting, Applied Studies in Management and Development Sciences, (1)1, 23-33(In Persian).
  • Dowling, J. & Pfeffer, J. (1975). Organizational Legitimacy: Social Values and Organizational Behavior. Pacific Sociological Review, (18)1, 122-136.
  • Downes, R., Moretti, D. & Nicol, S. (2017). Budgeting and Performance in the European Union: A Review by the OECD in the Context of EU Budget Focoused on Result. OECD Journal on Budgeting, (1)1, 1-60.
  • Ghaderi, M. R. (1385). New Government Budgeting, First Edition, Tehran: Management and Planning Organization (In Persian).
  • Jordan and Hockbart. (2005). The Advantage of Using Operational Budgeting on Governmental Organization, Management Science Letters, (2)1, 101-106.
  • Linthicum, D. S. (2000). Enterprise Application Integration. Boston: Addison-Wesley.
  • Kurdloo, M., Danesh Fard, K., Alam Tabriz, A. & Taghavi, M. (2018). Appropriate budgeting model for increasing productivity in the country's budgeting system according to the International Monetary Fund 2014 standard, Journal of Productivity Management, (12)48, 220-230 (In Persian).
  • Kurdistani, G. (2019). General Financial Management: Identifying and Evaluating the Challenges of the Budgeting System, Journal of Governmental Accounting, (6)1, 61-80 (In Persian).
  • Kurdistani, G., Parsian, H. & Jamshidi Kalantari, F. (2015). Budgeting based on performance and accountability in the public sector, Journal of Governmental Accounting, (3)1, 69-80 (In Persian).
  • Lymer, A., Debreceny, R., Gray, G. L. & Rahman, A. (1999). Business Reporting on the Internet. London: International Accounting Standards Committee.
  • Mcnab, R.M. & Melese, F. (2003). Implementing the GPRA: Examining the Prospects for Performance Budgeting in the Federal Government. Public Budgeting & Finance, (23)2, 1-35.
  • Mehrani, S, Akrami, S.R., Khodabakhshi, H. & Jabbari, M. (2018). A Review of the Role of Accountants in the Performance-Based Budgeting System, Journal of Government Accounting, (5)1, 9-20 (In Persian).
  • Mohammadi, J. & Karimi, A. (2012). Investigating Barriers to Implementing Operational Budgeting in State-Owned Companies. Fifth International Conference on Performance-Based Budgeting, Iran Center for Management and Productivity Studies, 208-221 (In Persian).
  • Mulgan, R. (2000) Accountability: An Ever-Expanding Concept?. Public Administration, (78)3, 555-573.
  • Nili, M. (2006). Content and Structural Problems of Budget. Journal of Industry and Development, (1)4, 3-16. (In Persian).
  • Redburn, F.S., Shea, R. J., Buss, T. F. & Walker, D.M. (2008). Performance Management and Budgeting: How Governments Can Learn from Experience. New York: The National Academy of Public Administration.
  • Schekkerman, J. (2004). How to survive in the jungle of enterprise architecture frameworks: Creating or choosing an enterprise architecture framework. Trafford Publishing.
  • Schekkerman, J. (2004). How to Survive in the Jungle of Enterprise Architecture Frameworks:Creating or Choosing an Enterprise Architecture Framework. Bloomington: Trafford Publishing.
  • Trigo, A., Belfo, F. & Estebanez, R.P. (2016). Accounting Information Systems: The Challenge of the Real-time Reporting. Procedia Technology, (1)1, 118-127.
  • Melkers, J. E. & Willoughby, K.G. (2001). Budgeters Views of State Performance Budgeting Systems: Distinctions Across Branches. Public Administration Review, (61)1, 54-6