ارائه الگوی پیشنهادی کیفیّت گزارشگری مالی بخش عمومی در ایران

محمدی, علی; محمدزاده سالطه, حیدر; دیانتی دیلمی, زهرا; اقدم مزرعه, یعقوب

doi:10.30473/gaa.2020.51580.1354

ارائه الگوی پیشنهادی کیفیّت گزارشگری مالی بخش عمومی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری حسابداری، واحد مرند، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی ،مرند، ایران

² دانشیار گروه حسابداری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

³ دانشیار و عضو هیات علمی گروه حسابداری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

⁴ استادیار گروه حسابداری، واحد صوفیان، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، صوفیان، ایران

10.30473/gaa.2020.51580.1354

چکیده

موضوع و هدف مقاله: پژوهش حاضر به دنبال دستیابی به الگوی مطلوب کیفیت گزارشگری مالی بخش عمومی با استفاده از رویکرد زمینه بنیان می باشد.
روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ رویکرد، کیفی و از لحاظ هدف، اکتشافی است که داده‏های آن از طریق مصاحبه از 27 نفر خبره منتخب به روش گلوله برفی در سال 1398 جمع آوری شده است.
یافته های پژوهش: نتایج پژوهش نشان می‏دهد که کیفیت گزارشگری مالی بخش عمومی در ایران از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشد. توانمندسازی دستگاه های اجرایی و تصمیمات مدیریتی به عنوان شرط علّی، نظام بودجه‌ریزی و عوامل رفتاری به عنوان عوامل زمینه ای، اقتصاد مقاومتی، پایداری مالی و انسجام سازمانی به عنوان شرایط مداخله گر در این پژوهش شناخته شده اند. پیامد‏ افزایش کیفیت گزارشگری مالی بخش عمومی عبارت است از بهبود کارآیی و عملکرد نهادهای عمومی، صرفه‌جویی در هزینه های کشور، افزایش سطح مطالبات شهروندی.
نتیجه‌گیری، اصالت و افزوده آن به دانش: نتیجه پژوهش ارائه الگویی است که با توجه به یافته های آن، بخش عمومی کشور می تواند با برنامه‌ریزی دقیق و رفع نقاط ضعف موجود گزارشگری مالی، در مسیر بهبود کیفیت گزارشگری مالی بخش عمومی حرکت کند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24234613.1399.6.2.11.7

عنوان مقاله [English]

Provide a Proposed Model for the Quality of Public Sector Financial Reporting in Iran

نویسندگان [English]

ali mohammdi ¹
Heydar Mohammadzadeh Salteh ²
zahra dianati dalami ³
Yaqoub Aghdam Mazraeh ⁴

¹ Doctor of Accounting, Marand Branch, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Marand, Iran

² Associate Professor of Accounting Department, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran.

³ Associate Professor and Faculty of Accounting, Kharazmi University, Tehran, Iran

⁴ Assistant Professor, Department of Accounting, Sufian Branch, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Sufian, Iran

چکیده [English]

Subject and Purpose of the Article: The purpose of this study is to achieve a desirable model of public sector financial reporting quality using the grounded theory approach.
Research Method: This is a qualitative and purposeful exploratory study whose data were collected through interviews with 27 experts selected by the snowball method in 2019.
Research Findings: It shows that the quality of public sector financial reporting in Iran is not favorable. Empowerment of devices, managerial decisions, as a causal condition and budgeting system, behavioral factors, as underlying factors and resistance economy, financial stability, organizational cohesion, were identified as intervening conditions in this study. And the consequences lead to improving the efficiency and performance of public institutions, saving the country's costs, increasing the level of citizenship requirements.
Conclusion, Originality and its Contribution to the Knowledge: According to the findings of the present study, the public sector of the country can move towards improving the quality of public sector financial reporting by careful planning and eliminating the existing weaknesses of financial reporting.

کلیدواژه‌ها [English]

Financial Reporting Quality
Public Sector
Grounded Theory Approach

مراجع

ابراهیمی، سید کاظم؛ بهرامی نسب، علی و حسن زاده، مهدی. (1396). واکاوی کیفیت گزارشگری مالی و اجتناب مالیاتی در پرتو مالکیت دولتی و ارتباطات سیاسی. فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت سازمان‌های دولتی، 5(2)، 76-88.
اکرامی، سید رحمت اله؛ فعال قیومی، علی؛ بنانی، مهدی و قدیریان آرانی، محمدحسین. (1396). تبیین نقش حسابداری عمومی در تحقق اقتصاد مقاومتی. فصلنامه سیاست‏های مالی و اقتصادی، 5(17) ،61-74.
باباجانی، جعفر؛ برزیده، فرخ و ایمان زاده، پیمان. (1398). ارزیابی حسابرسی عملکرد در نهادهای بخش عمومی ایران و ارائه راهکارهایی جهت بهبود آن. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 15(61) ، 26- 1.
جامعی، رضا؛ ابراهیمی، ابراهیم و رضایی یمین، فایزه. (1395). بررسی ارزیابی پاسخگویی سیستم حسابداری و گزارشگری مالی در سازمان امور مالیاتی استان کرمانشاه. دو فصلنامه حسابداری دولتی، 2(49) ، 69-80.
حصارزاده، رضا. (1394). یکپارچه‌سازی نظام‌مند مفاهیم و مدل‌سازی بصری گزارشگری مالی در بخش عمومی. فصلنامه علمی پژوهشی، دانش حسابداری وحسابرسی مدیریت، 4 (15) ، 56-37.
خدابنده لو، مهدی؛ کرمی، غلامرضا و تالانه، عبدالرضا. (1396). تدوین مدل گزارشگری سرمایه انسانی در حسابداری. فصلنامه علمی - پژوهشی، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 6(23) ، 63-77.
دانایی فرد، حسن و امامی، سید مجتبی. (1386). استراتژی پژوهش کیفی: تاملی بر نظریه پردازی داده بنیاد، اندیشه مدیریت.1(2) ، 69-79.
سازمان حسابرسی. (1376). کمیته تدوین استانداردهای حسابرسی، دستورالعمل حسابرسی طرح‏های عمرانی. 1(115).
شمس، مهناز. (1393). اهمیت گزارشگری مالی به موقع در بخش عمومی. حسابرس. 71، 108-104.
عرب مازار یزدی، محمد و مرادی، امیر. (1399). فرصت ها و چالش های کاربرد کلان داده ها در سیستم اطلاعاتی حسابداری بخش عمومی از منظر مسئولیت پاسخگویی. فصلنامه دانش حسابرسی.2(79) ، 95-122.
عموری، امین؛ حیدری، عیسی و سادات ابراهیمی، احسان. (۱۳۹۷). بررسی تاثیر رعایت استانداردهای حسابداری دولتی بر کیفیت صورت‏های مالی مورد مطالعه: دانشگاه‏های علوم پزشکی خوزستان. سومین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در علوم انسانی، چالشها و راه حل ها، تهران، دانشگاه پیام نور.
قادرزاده، کریم و لطفی، محسن. (1398). شناسایی ذینفعان گزارش های مالی بخش عمومی و نیازهای اطلاعاتی. دوفصلنامه حسابداری دولتی،6(1)، 33-46.
قنبریان، رضا. (1391). حسابداری و گزارشگری مالی در نهادهای بخش عمومی. دانشنامه‏ی ‏حسابداری، 25-1.
کردستانی، غلامرضا و نصیری، محمد. (1388). کارآیی گزارشگری مالی و ارتقای سطح مسئولیت پاسخگویی در بخش عمومی. مجله حسابدار، 25(208 و 209)، 65-58.
کردستانی، غلامرضا؛ رحیمیان، نظام‌الدین و شهرابی، شاهرخ. (1395). شناسایی موانع‌گذار به حسابداری تعهدی در بخش عمومی بر پایه مطالعات هیأت استانداردهای بین‌المللی حسابداری بخش عمومی. فصلنامه دانش حسابرسی، 16(65) ، 75-47.
کمیته تدوین استانداردهای حسابداری. (1395). استانداردهای حسابداری ایران. تهران: انتشارات سازمان حسابرسی.
کمیته تدوین استانداردهای حسابداری. (1395). استانداردهای حسابداری عمومی ایران، مفاهیم نظری گزارشگری مالی عمومی، ویژگی‏های کیفی، واحد گزارشگر. تهران: انتشارات سازمان حسابرسی، سایت سازمان حسابرسی.
محمدی، علی؛ محمدزاده سالطه، حیدر؛ دیانتی دیلمی، زهرا و اقدم مزرعه، یعقوب. (1398). ارائه مدل تبیین کننده چالش‏های کیفیت گزارشگری مالی در بخش عمومی: با استفاده از رویکرد زمینه بنیان. فصلنامه علمی، مطالعات تجربی حسابداری مالی. 16 (63) ، 27-51.
مرادی، محمدعلی؛ پیفه، احمد؛ ستوده، رضا و سرحدی، محمد. ( ۱۳۹۷). نظام گزارشگری مالی و حسابداری بخش عمومی از دیدگاه حرفه و دانشگاه. دومین کنفرانس بین المللی تحولات نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، تهران، موسسه آموزش عالی علامه خویی (ره) - شرکت بین المللی کوش.
معینیان، داود و پورزمانی، زهرا. (1396). بررسی کیفیت گزارشگری مالی بر مبنای استانداردهای حسابداری بخش عمومی از نظر نحوه ارائه اطلاعات .فصلنامه حسابداری دولتی. 3 (2) ، ۱04-۹3.
مهدوی، غلامحسین و ماهر، هادی. (1391). بررسی نگرش مدیران نسبت به کیفیت گزارش‌های مالی ارائه شده (مورد مطالعه: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان فارس). فصلنامه حسابداری سلامت، 1(3) ، 96-78.
مومنی، علیرضا و عیوضی، محمد. (۱۳۹۷). بررسی وضعیت حسابداری تعهدی اجرا شده در بخش دولتی ایران و چالشها و مزایای آن. سومین کنفرانس بین المللی حسابداری، مدیریت و نوآوری در کسب و کار، کرج، دانشگاه جامع علمی کاربردی سازمان همیاری شهرداری ها.
ناصری، احمد و نیک اندیش، مسعود. (1395). بررسی تاثیر استقرار نظام جدید حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی ایران بر قابلیت مسؤلیت پاسخگویی عمومی. همایش ملی حسابرسی و نظارت مالی ایران، 1.
یلفانی، امیر؛ میرزانژاد، روح اله و زیودار چگینی، نازنین. (1395). بررسی دلایل اهمیت و همچنین روشهای بهبود کیفیت گزارشگری مالی در بخش عمومی .کنفرانس جهانی مدیریت، اقتصاد حسابداری و علوم انسانی در آغاز هزاره سوم.
- Accounting Standards Development Committee. (2016). Iranian Accounting Standards. Tehran: Audit Organization Publications. (In Persian).
- Accounting Standards Development Committee. (2016). Iranian General Accounting Standards, Theoretical Concepts of General Financial Reporting, Qualitative Characteristics, Reporting Unit. Tehran: Audit Organization Publications, Audit Organization website. (In Persian).
- Arab Mazar Yazdi, M. & Moradi, A. (2020). Opportunities and challenges of big data application in public sector accounting information system from the perspective of accountability. Journal of Auditing Knowledge.2 (79), 95-122. (In Persian).
- Audit Organization. (1997). Auditing Standards Development Committee, Auditing Instructions for Development Projects. 1(115). (in Persian).
- Babajani, J., Barzideh, F. & Imanzadeh, P. (2019). Evaluate performance auditing in public sector institutions in Iran and provide solutions to improve it. Journal of Experimental Studies in Financial Accounting, 15 (61), 1- 26. (In Persian).
- Biddle, G., Hilary, G. & Verdi, R.S. (2009). How does financial reporting quality relate to investment efficiency? Journal of Accounting and Economics, 48, 112-138.
- Caperchione, E. (2015). Standard Setting in the Public Sector: State of the Art. In Public Sector Accounting and Auditing in Europe, palgrave Macmillan UK, 1-11.
- Danaeifard, H. &. Emami, S. M. (2007). Qualitative research strategy: Reflection on data foundation theorizing, management thinking.1 (2), 69-97. (In Persian).
- Dillard, J. & Vinnari, E. (2018). Critical dialogical accountability: From accounting-based Accountability to accountability-based accounting.
- Ebrahimi, S.K., Bahrami Nasab, A. &. Hassanzadeh, .M (2017). Analyzing the quality of financial reporting and tax avoidance in the light of government ownership and political communication. Journal of Management of Government Organizations, 5 (2), 76-88. (In Persian).
- Ekrami, S.R., Faeal Qayyumi, A., Banani, M. & Ghadirian Arani, M. S. (2017). Explain the role of public accounting in the realization of a resistance economy. Quarterly Journal of Fiscal and Economic Policy, 5 (17), 61-74. (in Persian).
- Francis, U. & Samuel, S. (2015). Adoption of IPSAS and the Quality of Public Sector Financial Reporting in Nigeria, Research Journal of Finance and Accounting, January, Vol.6, No.20.
- Ghanbarian, R. (2012). Accounting and financial reporting in public sector institutions. Encyclopedia of Accounting, 25-1. (In Persian).
- Glaser, B.G. & Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative researchresearch, New York: Aldine de Gruyter.
- Hesarzadeh, R. (2015). Systematic integration of concepts and visual modeling of financial reporting in the public sector. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 4 (15), 37-56. (In Persian).
- Hydman, N. & Connolly.C. (2011). Accruals Accounting in the public sector: A Road Not Always Taken. Management Accounting Research, (22)1, 36-45.
- Jamei, R., Ebrahimi, E. & Rezaei Yamin, F. (2016). Evaluating the accountability of financial accounting and reporting system in Kermanshah Tax Affairs Organization. Government Accounting Quarterly, 2 (49), 80-69. (In Persian).
- Khodabandeh Lu, M., Karami, G. & Talaneh, A. (2017). Develop a human capital reporting model in accounting. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 6 (23), 63-77. (In Persian).
- Kurdistani, G. & Nasiri, M. (2009). Efficiency of financial reporting and raising the level of accountability in the public sector. Journal of Accountants, 25 (208 and 209), 58-65. (In Persian).
- Kurdistani, G., Rahimian, N. & Shahrabi, S. (2016). Identifying barriers to accrual accounting in the public sector based on studies by the International Public Sector Accounting Standards Board. Auditing Knowledge Quarterly, 16 (65), 47-75. (In Persian).
- Levitt, A. (1998). The Importance of High-Quality Accounting Standards. Accounting Horizons, 12, 79-82.
- Mahdavi, G. & Maher, H. (2012). A survey of managers' attitudes toward the quality of financial reports presented (Case study: Fars University of Medical Sciences and Health Services). Health Accounting Quarterly, 1 (3), 78-96. (In Persian).
- Moeinian, D. & Pourzamani, Z. (2017). Assessing the quality of financial reporting based on public sector accounting standards in terms of how to provide information. Government Accounting Quarterly. 3 (2), 93-104. (In Persian).
- Mohammadi, A., Mohammadzadeh Saleteh, H., Dianti Deilami, Z. & Aqdam Mazraeh, Y. (2019). Provide a model explaining the challenges of quality financial reporting in the public sector: using a contextual approach. Scientific Quarterly, Experimental Studies in Financial Accounting. 16 (63), 27-51. (In Persian).
- Momeni, A. & Eivazi, M. (2018). Investigating the status of accrual accounting implemented in the public sector of Iran and its challenges and benefits. 3rd International Conference on Accounting, Management and Business Innovation, Karaj, Comprehensive University of Applied Sciences of the Municipal Cooperation Organization. (In Persian).
- Moradi, M. A., Pife, A., Sotoudeh, R. & Sarhadi, M. (2018). Public sector financial reporting and accounting system from the perspective of profession and university. The Second International Conference on New Developments in Management, Economics and Accounting, Tehran, Allameh Khoei Institute of Higher Education - Koosh International Company. (In Persian).
- Nagendra, K. (2018). Country Specific Factors: Public Sector Accounting and Financial Reporting Reforms in Sri Lanka, International Journal on Governmental Financial Management .18(2).
- Naseri, A. & Nikandish, M. (2016). Investigating the Impact of Establishing a New Accounting and Financial Reporting System in the Public Sector of Iran on Public Accountability. National Conference on Auditing and Financial Supervision of Iran, 1. (In Persian).
- Qaderzadeh, K. & Lotfi, M. (2019). the identification of stakeholders in public sector financial reporting and information needs. Journal of Public Accounting, 6 (1), 33-46. (In Persian)
- Seldén, L. (2005). On Grounded Theory– with some Malice, Journal of Documentation, 61(1).
- Shams, M. (2014). The importance of timely financial reporting in the public sector. auditor. 71, 108-104. (In Persian).
- Wisdom, O., Eluyela Inemesit, D. & Ajetunmobi, O. (2017). Public sector accounting standards and quality of financial reporting: A case of Ogun state government administration in Nigeria, Business and Management Research Journal. 7(7), 76 – 81.
- Omori, A., Heidari, I. &. Sadat Ebrahimi, E. (2018). investigating the effect of compliance with government accounting standards on the quality of financial statements: Khuzestan University of Medical Sciences. Third National Conference on New Approaches in Humanities, Challenges and Solutions, Tehran, Payam Noor University. (In Persian).
- Yalfani, A., Mirzanjad, R. & Ziodar Chegini, N. (2016). Investigating the reasons for the importance as well as the methods of improving the quality of financial reporting in the public sector. (In Persian).