نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران
2 استادیار، گروه حسابداری، واحد بناب،دانشگاه آزاد اسلامی ، بناب، ایران
3 دانشیار، گروه حسابداری، واحد بناب،دانشگاه آزاد اسلامی ، بناب، ایران
چکیده
موضوع و هدف مقاله: پژوهش حاضر به تحلیلی بر فرآیند تصمیم‌گیری در قضاوت حرفه‌ای حسابرسان می‌پردازد و در حوزه تحقیقات رفتاری در حسابرسی قرار دارد.
روش پژوهش: روش پژوهش، توصیفی از نوع تحلیلی - پژوهشی است. پژوهش حاضر روش ترکیبی است که بخش کیفی مبتنی بر شناسایی عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه‌ای حسابرس از طریق بررسی مبانی نظری و انجام تحلیل دلفی با مشارکت 20 نفر متخصص به‌عنوان اعضای پانل بود. بخش کمی نیز از طریق تشکیل ماتریس خود تعاملی ساختاری به دنبال مدل‌سازی ساختاری و تفسیری بود.
یافته‌های پژوهش: نتایج پژوهش نشان می‌دهد اساسی‌ترین عوامل قضاوت حرفه‌ای حسابرس در مدل طراحی‌شده، تعریف موضوع تصمیم‌گیری، ارزیابی، سنجش معیارهای مربوط، شناسایی راهکارها، رتبه‌بندی راهکارها و انتخاب بهترین راهکارها است، این عوامل شاخص‌های مربوط به فرآیند تصمیم‌گیری در نتایج دلفی بودند.
نتیجه‌گیری، اصالت و افزوده آن به دانش: فرآیند تصمیم گیری در بالاترین سطح، کم اثرترین عامل بر قضاوت حرفه‌ای حسابرس، ویژگیهای کیفی، شواهد حسابرسی، تیپ شخصیتی، نظارت حرفه‌ای بر کار حسابرسان، نتایج روش‌های حسابرسی و ارزیابی ریسک ذاتی بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Analysis of the decision-making process in the professional judgment of auditors
نویسندگان [English]
- leila ranjbarian 1
- nader rezaei 2
- rasoul abdi 2
- askar Pakmaram 3
1 PhD. student,, Department of accounting, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran
2 Assistant Professor, Department of Accounting, Bonab Branch, Islamic Azad University , Bonab, Iran
3 Associate Professor, Department of accounting, Bonab, Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran
چکیده [English]
Subject and Purpose of the Article: The present study analyzes the decision-making process in the professional judgment model of auditors and is in the field of behavioral research in auditing.
Research Method: The research method is descriptive-analytical-research. The present study is a combined method that the qualitative part was based on identifying the factors affecting the professional judgment of the auditor by examining the theoretical foundations and conducting Delphi analysis with the participation of 20 experts as panel members. The quantitative part also sought structural and interpretive modeling through the formation of its own structural interaction matrix.
Research Findings: The results show that the most important factors in judging the auditor's profession in the designed model are defining the subject of decision making, evaluation, measuring relevant criteria, identifying solutions, ranking solutions and selecting the best solutions. These factors were indicators of the decision process in Delphi results.
Conclusion, originality and its Contribution to the knowledge: The decision-making process at the highest level was the least influential factor on the auditor's professional judgment, qualitative characteristics, audit evidence, personality type, professional oversight of auditors' work, results of audit procedures, and inherent risk assessment.
کلیدواژه‌ها [English]
- Audit Professional Judgment
- Decision Process
- Qualitative Characteristics
بشیری منش، نازنین و صمیمی، امین. (1400). خوانایی متن صورت‌های مالی و استراتژی‌های حسابرسان در مواجه با ریسک حسابرسی. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 11(39)، 169-191.
خواجوی، شکراله و نوشادی، میثم. (1391). نقش الگوهای رفتاری و مدل‌های تصمیم‌گیری در قضاوت حسابرسان، مجله پژوهش حسابداری، 2(1)، 123-135.
حسنی القار، مسعود؛ طاوسی، سمانه و طاوسی، محمدرضا. (1391). چارچوبی برای قضاوت حرفه‌ای در حسابرسی، مفاهیم و چالش‌ها، قائم‌شهر، اولین همایش حسابداری و حسابرسی نوین.
سلمانی، چنگیز؛ جبارزاده کنگرلوئی، سعید؛ بحری ثالث، جمال و پاکمرام، عسگر (1399)، الگویی برای پیش بینی قضاوت حرفه ای حسابرسان، پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 12(48)، 179-201.
سعیدی گراغانی، مسلم و ناصری، احمد. (1396). تأثیر تیپ شخصیتی بر قضاوت حرفه‌ای حسابرس، دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 2(3)، 169-184.
شهبازی، مجید و مهرانی، کاوه (1399)، تدوین مدل قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 27(1)، 60-86.
صراف، مریم و صراف، فاطمه. (1399). تأثیر استرس شغلی و تاب‌آوری حسابرسان بر روی کیفیت حسابرسی، فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 9(33)، 261-267.
عالی، رحمان، مهربان پور؛ محمدرضا، جهانگیر نیا؛ حسین، غلامی جمکرانی، رضا و قیوم زاده، محمود. (1399). ارائه الگو ارزیابی ابعاد اخلاق بر فرآیند گزارش دهی فساد مالی حسابداران و حسابرسان بخش دولتی بر اساس رویکرد ترکیبی، دو فصلنامه علمی حسابداری دولتی، 7(1)، 60-47.
عبدلی، محمدرضا؛ ولیان، حسن؛ واسعی چهارمحالی، مهدی و اورویی، مهران. (1398). مفهوم‌سازی مدل‌ساختار-تفسیری(ISM) استرس در حرفه‌ی حسابرسی بر اساس روش ارزیابی انتقادی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 8(30)، 129-148.
سعیدی گراغانی، مسلم و احمد ناصری، (1396)، تفاوت های فردی و قضاوت حرفه ای حسابرس، پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 6(22)، 67-95.
مرادی، مهدی؛ محمدابراهیم گرگانی، پگاه و وهاب آهاری، (1395)، بررسی تأثیر تردید حرفه ای ناشی از ویژگیهای شخصی و ویژگیهای مشتری بر قضاوت حرفه ای حسابرسان، اولین همایش ملی حسابرسی و نظارت مالی ایران، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
محمدرضایی، فخرالدین؛ دیانتی دیلمی، زهرا و داروند، روناک. (1399). نوع گزارش حسابرسی، تعداد و نوع بندهای شرط گزارش مشروط حسابرسی: نقش بحران اقتصادی. فصلنامه علمی و پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت. 9(33)، 39-25.
مشایخی، بیتا و اسکندری، قربان، (1396). بررسی رابطه مؤلفه‌های هوش هیجانی و قضاوت حسابرس، فصلنامه دانش حسابرسی، 17(66)، 61-80.
مهربان پور، محمدرضا؛ دانا، محمدمهدی و بنافی، محمد. (1398). بررسی نقش تعدیلی تخصص حسابرس بر رابطه بین معاملات با اشخاص وابسته و کارایی سرمایه‌گذاری. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 9(33)، 75-55.
مهرانی، ساسان؛ حساس یگانه، یحیی؛ اویی اردکان، محمد؛ گنجی، حمیدرضا. (1398). طراحی مدل تردید حرفه‌ای حسابرسی مبتنی بر نظریه مبنایی، فصلنامه دانش حسابرسی، 19(76)، 37-5.
وحیدی الیزایی، ابراهیم و وراهداریان، آذر. (1387). ارزیابی عوامل مؤثر بر قضاوت حسابرسان و تعیین درجه اهمیت آن در کشف تحریف صورت‌های مالی، فصلنامه مطالعات حسابداری، (18)، 25-58.
ولیان، حسن؛ صفری گرایلی، مهدی. (1397). ارائه الگویی برای درک تردید حرفه‌ای حسابرسان با رویکرد تحلیل محتوا، فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(25)، 11-28.
نیک بخت، محمدرضا؛ سلیمانی امیری، غلامرضا؛ مومنی، منصور؛ حسین پور، امیرحسین. (1400). تأثیر اغواگری مدیریت و انگیزه‌های مدیریت نسبت به مدیریت سود و ارتباط کمیته حسابرسی با حسابرس مستقل بر کیفیت قضاوت حسابرس. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 11(39)، 75-104.
Aali, R., Mehrabanpour; M. R., Jahangirnia; H., Gholami Jamkarani, R. & Qayyumzadeh, M. (2020). Presenting a Model for Evaluating Ethics Dimensions on the Corruption Reporting Process of Public Accountants and Auditors Based on a Combined Approach, Journal of Public Accounting, 7 (1), 60-47. (In Persian).
Abdali, M. R. (2019). Conceptualization Structural-Interpretive Model (ISM) Stress In the profession Accounting based on Critical Assessment, Research Quarterly Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 8(30). (In Persian).
Agarwalla, S.K., Desai, N., Tripathy, A. (2017). The impact of self-deception and professional skepticism on perceptions of ethicality, http://dx.doi.org/10.1016/j.adiac.2017.04.002.
Agarwal A., Shankar R., Tiwari M.K.; (2007). Modeling agility of supply chain; Industrial Marketing Management, 36.
Andreas, H., Zarefar, A., Rasuli, H. M. (2016). Analysis of actors. Audit result quality – the case of Indonesian government auditors, I J A B E R, Vol. 14, No. 6, 3807-3817.
Backof, Ann; Bamber, E Michael & Carpenter, Tina, (2019), Do Auditor Judgment Frameworks Help in Constraining Aggressive Reporting? Evidence under more Precise and less Precise Accounting Standards, Accounting, Organizations and Society, 51. 1-11. 10.1016/j.aos.2016.03.004. (In Persian).
Bashiri, M., N.; Samimi, A. (2021). Readability of the text of financial statements and auditors' strategies in the face of audit risk. Empirical Accounting Research, 11 (39), 169-191. (In Persian).
Bolanos and. A Nenclares., E Fontela.(2005), R. 24 in Modeling Structural Interpretive Using., P Paster Management, Groups Making Dcision Strategic.
Faisal M. N., Banwet D.K., Shankar R.,(2006), Supply chain risk mitigation: modeling the enablers, Business Process Management Journal. 1(4). 535-552.
Goldman, S.L., Nagel, R.N. and Preiss, K. (2014), Agile Competitors and Virtual Organisations, Van No strand Reinhold, New York, NY.
Hasas Yeganeh, Y. (2006), Philosophy of Auditing, Scientific-Cultural Publications. First Edition. (In Persian).
Hassani Al-Qar, (2012). Framework for Professional Judgment in Auditing; Concepts and Challenges, Ghaemshahr, First Conference on Accounting and New Auditing. (In Persian).
Huang J., Tzeng G., Ong Ch.; (2005). Multidimensional data in multidimensional scaling using the analytic network process; Pattern Recognition Letters, Vol.26.
Jharkharia S., Shankar R.; (2004). IT enablement of supply chains: Modeling the enablers; International Journal of Productivity and Performance Management, 53(8). (In Persian).
Khajavi, Sh & Noshadi, M., (2012). The Role of Behavioral Patterns and Decision Making Models in Auditors' Judgments, Journal of Accounting Research, 1(2), 123-135. (In Persian).
Khosh Tinat, M. & Bostanian, Javad (2008). Professional Judgment in Accounting, Experimental Studies in Financial Accounting, 24, 146-117. (In Persian).
Koch, C., Salterio, S. (2017). The Effects of Auditor Affinity for Client and Perceived Client Pressure on Auditor Proposed Adjustments, the Accounting Review. 92(5). 117-142.
Lowa, M., H. Daveya, K. Hooperb, (2018), Accounting Scandals, Ethical Dilemmas and Educational Challenges, Critical Perspectives on Accounting. Vol. 19, Issue 2, PP. 222-254. (In Persian).
Mandal A., Deshmukh S.G.; (1994). Vendor selection using interpretive structural modeling (ISM); International Journal of Operation & Production Management. 14(6).
Mashayekhi, B., & Eskandari, Gh. (2017). Investigating the Relationship between the Components of Emotional Intelligence and Auditor's Judgment, Journal of Auditing Knowledge, 17 (66): 61-80. (In Persian).
Mehrabanpour, M. R., D. M. Mehdi, Banafi, M., (2019). Investigating the role of auditor moderation adjustment on the relationship between transactions with affiliates and investment efficiency, Experimental Accounting Research, 9(33), 75-55. (In Persian).
Mehrani, S., Hasas Yeganeh, Y., Ovi Ardakan, M & Ganji, H.R, (2019). Designing a Professional Audit Doubt Model Based on Basic Theory, Auditing Knowledge Quarterly, 19 (76): 37-5. (In Persian).
- Rezaei, F., Dianti Dailami, Z., & Darvand, R. (2020). Type of audit report, number and type of clauses Condition of conditional audit report: The role of economic crisis, scientific and research quarterly of accounting knowledge and management audit. 9 (33): 39-25. (In Persian).
Moradi, M.; M. E. Gorgani, Pegah & V. Ahari, (2016), The effect of professional skepticism due to personal characteristics and customer characteristics on the professional judgment of auditors, the first national conference on auditing and financial supervision of Iran, Mashhad, Ferdowsi University of Mashhad. (In Persian).
Nikbakht, M. R.; Soleimani Amiri, Gh.r. Momeni, M.; Hosseinpour, A. H. (1400). The effect of management seduction and management motivations on earnings management and the audit committee's relationship with the independent auditor on the quality of the auditor's judgment. Empirical Accounting Research, 11 (39), 75-104. (In Persian).
Ravi V., Shankar R.; (2005). Analysis of interactions among the barriers of reverse logistics; Technological Forecasting and Social Changes, Vol.72. (In Persian).
Saeedi Garaghani, M. & Naseri, A. (2017). The effect of personality type on the professional judgment of the auditor, two chapters of value and behavioral accounting - second, 3(169).184. (In Persian).
Salmani, G.; Jabbarzadeh Kangarlooi, S.; Bahri Sales, J. & Pakmaram, A. (2020), A Model for Predicting the Professional Judgment of Auditors, Financial Accounting and Auditing Research, 12 (48), 179-201. (In Persian).
Sarraf, M. & Sarraf F. (2020). The effect of job stress and auditors' resilience on audit quality, Quarterly Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 9(33), Spring. (In Persian).
Shahbazi, M. & Mehrani, K. (2020), Development of a professional judgment model for independent auditors, Accounting and Auditing Reviews, 27 (1), 60-86. (In Persian).
Tolon W. J.; (2000). Virtual situation room: connecting people across enterprises for supply chain agility; Computer Aided Design, 32.
Teece D. J., Pisano G., shuen A. (1997). Dynamic capability and strategic management; Strategic Management Journal, 18(7).
Torng lin C. (2004). Agility index in the supply chain; International Journal of Production Economics.
Vahidi Elizaei, E., Varadarian, A. (2008). Evaluation of Factors Affecting Auditors' Judgment and Determining Its Importance in Discovering Financial Statements, Quarterly Journal of Accounting Studies, (18): 25-58. (In Persian).
Valian, H. & Safari Graili, M. (2018). Provide a model for understanding the skepticism of auditors with a content analysis approach, Quarterly Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 7(25), Spring. (In Persian).
)