تأثیر‌ نوع فعالیت اشخاص حقوقی بر اختلاف بین مالیات ابرازی و مالیات قطعی (مطالعه موردی: امور مالیاتی خراسان جنوبی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حسابداری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

2 دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

3 استادیار، گروه ریاضی و آمار، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

چکیده

موضوع و هدف مقاله: در این پژوهش ضمن شناسایی عوامل مؤثر بر اختلاف بین مالیات ابرازی و مالیات قطعی، تأثیر‌ نوع فعالیت مؤدیان بر این عوامل با هدف کاهش اختلاف مذکور موردبررسی قرارگرفته است.
روش پژوهش: داده‌های پژوهش از طریق بانک‌های اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی و مراجعه به پرونده‌های مالیاتی مؤدیان، گردآوری‌شده است. جامعه آماری پژوهش شامل آن دسته از اشخاص حقوقی است که نسبت به ارائه اظهارنامه مالیاتی عملکرد خود اقدام نموده و مالیات آن‌ها در مراجع حل اختلاف مالیاتی به قطعیت رسیده است.
یافته های پژوهش: یافته‌های پژوهش، نشان می‌دهد عوامل مؤثر بر اختلاف بین مالیات ابرازی و مالیات قطعی و ﻣﻴﺰان این اﺧﺘﻼف با توجه به نوع فعالیت مؤدیان متفاوت است و نوع فعالیت مؤدیان ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻌﻨﺎداری ﺑﺮ روی اﺧﺘﻼف ﻣﺬﻛﻮر دارد.
نتیجه‌گیری، اصالت و افزوده آن به دانش: طبق نتایج پژوهش توجه به عوامل مزبور حسب نوع فعالیت اشخاص می‌تواند موجب کاهش اختلاف مذکور و شناسایی صحیح و وصول به‌موقع درآمدهای مالیاتی گردد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of the Type of Activity of Legal Entities on the Difference between the Declared Taxable and the Definite Taxable (Case Study: Tax Affairs of South Khorasan)

نویسندگان [English]

  • MASOUD NIKANDISH 1
  • mohamadali moradi 2
  • ali payan 3
1 Ph.D. Student of Accounting, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Accounting, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Mathematics and Statistics, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran
چکیده [English]

Subject and Purpose of the Article: In this study, while identifying the factors affecting the difference between the declared tax and the definitive tax, the effect of the type of activity of taxpayers on these factors has been investigated with the aim of reducing the difference.
Research Method: The research data has been collected through the databases of the Tax Affairs Organization and referring to the tax files of taxpayers. The statistical population of the study includes those legal entities that have submitted their performance tax returns and their taxes have been finalized in the tax dispute resolution authorities.
Research Findings: Findings show that the factors affecting the difference between the declared tax and the definitive tax and these are different according to the type of taxpayer activity and the type of taxpayer activity has an impact on the taxpayer.
Conclusion, Originality and its Contribution to the Knowledge: According to the results of the research, paying attention to the mentioned factors according to the type of activity of individuals can reduce the mentioned difference and correctly identify and receive tax revenues on time.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tax revenues
  • Declared Taxable
  • Definite Taxable
  • Type of Activity
  • برزگری محمدرضا؛ طالب نیا، قدرت اله (1392)، شناسایی و بررسی علل اختلاف بین مالیات بر سود ابرازشده و مالیات بر سود قطعی شدۀ اشخاص حقوقی غیردولتی. پژوهشنامه مالیات. ۲۱ (۱۸): 31-56.
  • بیابانی، شاعر؛ فاضلی، مهدی. (1389). تفسیر پذیر بودن ماده 148ق.م.م (هزینه های قابل قبول مالیاتی) در فرآیند حسابرسی مالیاتی به منظور تعیین درآمد مشمول مالیات. پژوهشهای حسابداری مالی وحسابرسی، 2(7): 203-227.
  • پور‌حیدری، امید؛ ﺳﺮوﺳﺘﺎنی، امیر (1392). شناسایی و تبیین عوامل موثر بر مدیریت مالیات. مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری، 4(12): 89-110.
  • پور‌حیدری، امید؛ ﺳﺮوﺳﺘﺎنی، امیر (1391). ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ویژگی‌های ﺷﺮﻛﺖ، ﻧﻮع ﺻﻨﻌﺖ و ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻧﻬﺎدی ﺑﺮ اﺧﺘﻼف ﻣﺎﻟﻴﺎت اﺑﺮازی و ﻗﻄﻌﻲ ﺷﺮﻛﺖ‌ﻫﺎی پذیرفته‌شده در ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان. پژوهشنامه مالیات. ۲۰ (۱۴): 61-78.
  • پورزمانی، زهرا؛ شمسی، ابوالقاسم (1388). بررسی دلایل اختلاف بین درآمد مشمول مالیات ابرازی شرکت‌های بازرگانی و درآمد مشمول مالیات تشخیصی توسط واحدهای مالیاتی. پژوهشنامه مالیات. ۱۷ (۵): 9-26. 
  • حجازی، رضوان؛ ابوحمزه، مینا؛ میرزایی، محمدمهدی. (1394). مسئولیت اجتماعی و تمکین مالیاتی شرکتی (مطالعه موردی اداره کل امور مالیاتی مودیان بزرگ). دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت. 4(16): 77-90.
  • حساس یگانه، یحیی؛ ابراهیمی سرو علیا، محمد حسن؛ علاسوند، فرشید؛ دلاور، علی. (1398). اهمیت عوامل تمایل به پرداخت مالیات از دیدگاه مؤدیان مالیاتی (مورد مطالعه: مودیان مالیاتی اداره امور مالیاتی شهر تهران). دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 8(29): 203-214.
  • دارابی، رویا؛ برزگر، سعید. (1397). تاثیر اجتناب از مالیات بر رابطه بین مالکیت دولتی و محدودیت مالی شرکت‌ها. دوفصلنامه علمی - پژوهشی حسابداری دولتی، (1) 5: 55-68.
  • دستگیر، محسن؛ ایزدی نیا، ناصر؛ عسکری، علی ؛ رمضانی، مهدی. (1394). ارائه مدل انتخاب برای حسابرسی مالیاتی مبتنی بر ریسک. پژوهشنامه مالیات؛ ۲۳ (۲۵).
  • رحیمی، علیرضا؛ فروغی، عارف. (1399). بررسی تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر کارایی سرمایه‌گذاری. مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری. 11(2): 239-264.
  • زارعیان، حسین؛ حیرانی، فروغ؛ معین الدین، محمود. (1398). ارائه مدل ساختاری تفسیری شاخصه‌های مؤثر بر ریسک حسابرسی مالیاتی در طرح جامع مالیاتی. دوفصلنامه علمی - پژوهشی حسابداری دولتی، 6(1): 97-114.
  • شباهنگ، رضا (1387). تئوری حسابداری، چاپ هفتم، سازمان حسابرسی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی.
  • شجاع للـه کائی، طاهره؛ نیک‌کار، بهزاد. (1397). آزمون ارتباط استقلال هیات مدیره، اندازه هیات مدیره و کیفیت حسابرسی با اجتناب مالیاتی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت. 7(28): 1-14.
  • شمس‌زاده، باقر؛ ذکوری، وجیه اله (1387). شناسایی علل اختلاف بین سود مشمول مالیات ابرازی وسود مشمول مالیات قطعی اشخاص حقوقی. پژوهشنامه مالیات. ۱۶ (۲): 107-136.
  • طالب نیا، قدرت اله؛ موثق، رحمان. (1390). علل عمده وجود اختلاف بین سود ابرازی و سود مشمول مالیات قطعی شده اشخاص حقوقی. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی. (11) 3: 133-154.
  • عبدلی، محمدرضا؛ شورورزی، محمدرضا؛ میرزایی، سعیده (1392). بررسی ارتباط بین تفاوت مالیات ابرازی و تشخیصی با شفافیت شرکتی. فصلنامه حسابداری مالی. ۵ (۱۹): ۶۹-۹۰.
  • فضل زاده، علیرضا؛ نجفی، نبی (1392). بررسی تفاوت‌ درآمد مشمول مالیات طبق گزارش حسابرسی مالیاتی و درآمد مشمول مالیات تشخیصی اداره امور مالیاتی. پژوهشنامه مالیات. ۲۱ (۱۸): 57-76.
  • کرباسی یزدی، حسین؛ راسخ صالح، سمن. (1392). رابطه اختلاف میان سود حسابداری و سود مأخذ محاسبه مالیات با رشد و پایداری سود. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی. 5(20) : 203-236.
  • مشایخی، بیتا؛ دلدار، مصطفی. (1395). ارتباط مدیریت مالیات و مدیریت سود در گروه‌های تجاری. مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری. 7(26): 33-58.
  • ملکیان، اسفندیار؛ فرزاد، سروه. (1396). تأثیر حسابرسی مالیاتی بررابطه بین مالیات ابرازی، تشخیصی و قطعی: مطالعه موردی استان‌های آذربایجان شرقی، غربی و شرق و جنوب تهران. پژوهشهای حسابداری مالی وحسابرسی. 9(33): 51-64.
  • مهرانی، ساسان؛ سیدی، سیدجلال. (1392). بررسی تاثیر مالیات بر درآمد و حسابداری محافظه‌کارانه بر اجتناب مالیاتی شرکت‌ها. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت. 3 (10): 13-34.
  • نمازی، محمد؛ صادق زاده مهارلوئی، محمد. (1396). پیش‌بینی فرار مالیاتی با استفاده از الگوریتم‌های داده‌کاوی درخت تصمیم. فصلنامه حسابداری مالی. ۹ (۳۶): ۷۶-۱۰۱.
  • نیک‌اندیش، مسعود؛ مخملباف، احمد. (1396). واکاوی تحقیقات تجربی حوزه حسابرسی نظام مالیات بر ارزش افزوده، ماهنامه پژوهش‌های مدیریت و حسابداری، (40)5: 55-33.
  •  Abdoli,M. Shoorvarzi,M. and S,Mirzaei.(2013). Investigating the relationship between expressive and diagnostic tax differences with corporate transparency. Quarterly Financial Accounting; 5 (19): 69-90. (in Persian).
  • Alabede. J, Zaimah.O, Zainol .A.  and K. Mdidris. (2011). Determinants of Tax Compliance Behaviour: AProposed Model for Nigeria, International Research Journal of Finance and Economics, ISSN 1450-2887, Issue 78.
  • Balakrishnan,K. Blouin.L. and R.Guay.(2011).Does Tax Aggressiveness Reduce Financial Reporting Transparency.
  • Barzegari,M.and Q,Talebnia. (2013).The Identification and Study of Causes on Difference between the Declared Profit Tax and Final Profit Tax of Non- governmental Legal Persons. taxjournal. 21 (18). (in Persian).
  • Biabani,S.and M.Fazeli. (2010). Interpretability of Article 148 B.C.M. (Tax eligible costs) in the tax audit process to determine taxable income. Financial Accounting and Auditing Research. 2 (7): 203-227. (in Persian).
  • Darabi, R.and S. Barzegar. (2019). The Effect of Tax Avoidance on Relationship between Government ownership and Corporate Financial Constraints. Journal of Governmental Accounting and Auditing, 5(1): 55-68. (in Persian).
  • Dastgir, M.and N. Izadinia, Askari A, Ramezani M M.(2015). Providing a Model for Corporate Risk- based Audit Selection in Iran. taxjournal. 23 (25). (in Persian).
  • Fazlzade,A.and N. Najafee.(2013) Investigation into Differences between Taxable Revenue based on Tax Audit Report and Taxable Revenue Assessed by Tax Affairs Offices. taxjournal. 21 (18). (in Persian).
  • Gaaya, S. Lakhal, N.and F.Lakhal. (2017). Does family ownership reduce corporate tax avoidance? The moderating effect of audit quality, Managerial Auditing Journal, Vol. 32 Issue: 7, pp.731-744.
  • Hasas Yeganeh,Y. Ebrahimi Sarv Olya, M. Alasvand, F.and A .Delavar. (2020).Importance of Factors Influencing Intention-to-pay Tax from the Perspective of Tax Payers: (Case Study: Taxpayers of Iranian National Tax Admission Organization-Tehran). Management Accounting and Auditing Knowledge, 8 (29): 203-214. (in Persian).
  • Hejazi,R. Abu Hamza,M.  and M.Mirzaei. (2015). Social Responsibility and Corporate Tax Compliance (A Case study of Large Taxpayers Units). Management Accounting and Auditing Knowledge. 4 (16): 77-90. (in Persian).
  • Hu, N.J. (2018). Tax Avoidance, Property Rights and Audit Fees. American Journal of Industrial and Business Management, 8, 461-472.
  • Karbasi Yazdi, H.and S.Rasekh Saleh. (2013). Relationship between the difference between accounting profit and taxable profit based on tax growth and profit stability. Financial Accounting and Auditing Research, 5, (20) :203-236. (in Persian).
  • Malekian, E,and S.Farzad. (2017). The Impact of Tax Audit on the Relationship between Expressive, Diagnostic and Definitive Taxes, A Case Study of East, West and East and South Azerbaijan Provinces of Tehran. Financial Accounting and Auditing Research, 9 (33): 51-64. (in Persian).
  • Mashayekhi,B. and M Deldar.(2017).The relationship between tax management and profit management in business groups. Journal of Accounting Knowledge, 7 (26): 33-58. (in Persian).
  • Mehrani, S. and S.J. Seyedi. (2013). The effect of Accounting Conservative and Tax Income on Tax Avoidance. Management Accounting and Auditing Knowledge, 3 (10):13-34. (in Persian).
  • Namazi,M.and M. Sadeghzadeh Maharluie.(2017) Predicting Tax Evasion by Decision Tree Algorithms. quarterly financial accounting journal. 9 (36),76-101. (in Persian).
  • Nikandish, M. and A .Makhmalbaf. (1396). Analysis of Empirical Research in the Field of Value Added Tax System Auditing, Management and Accounting Research Monthly, (40) 5:55-33. (in Persian).
  • Pourheidari,O. and A. Sarvestani.(2013). Identify and explain the factors affecting tax management. Journal of Accounting Knowledge, No. 12 Spring. 4 (12): 89-110. (in Persian).
  • Pourheidari,O. and A.Sarvestani.(2012). Investigating the Effect of Firm Characteristics, Industry Type and Institutional Ownership on the Difference between Declared and Definite Tax of Firms Listed in Tehran Stock Exchange. taxjournal. 20 (14). (in Persian).
  • Pourzamani,Z. and A.Shamsi Jamkhaneh.(2009). Factors involved in the difference between taxable income declared by business corporations and taxable income assessed by tax authorities: Case of West Tehran Tax Affairs Head Office. taxjournal. 17 (5). (in Persian).
  • Rahimi, A. and A .Forughi.(2020). Investigating the Impact of Tax Avoidance on Investment Efficiency, Journal of Accounting Knowledge/ Vol. 11/ No. 2/ Summer 2020/Ser.41. (in Persian).
  • Shabahang, R. (2008) Accounting Theory, Seventh Edition, Auditing Organization, Accounting and Auditing Research Center. (in Persian).
  • Shamszadeh,B. and V, Zokoori.(2008). Identification of Factors Involved in the Differences between Declared and Final Taxable Incomes. taxjournal. 16 (2). (in Persian).
  • Shoja Allah Kai, T. and B Nikokar. (2018). Test of independence of the board of directors, board size and audit quality with tax avoidance. Management Accounting and Auditing Knowledge, 7 (28): 1-14. (in Persian)
  • Suk, I. and Y. Zhao. (2017). Does Financial Statement Comparability Deter Aggressive Tax Avoidance? Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3065250 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3065250.
  • Stankevicius, E. and L. Leonas. (2015). Hybrid approach model for prevention of tax evasion and fraud. Procedia-Social and Behavioral Sciences (2)13: 383-389.
  • Talibnia, G.H and R. Motashak. (2011). The main reasons for the difference between the declared profit and the taxable profit of legal entities. Financial Accounting and Auditing Research (11) 3:133-154. (in Persian).
  • Wu, R.S. C.S. Ou, H.Y. Lin, S.I. Chang, and D.C. Yen. (2012). Using data mining technique to enhance tax evasion detection performance. Expert Systems with Applications 39(10): 8769-8777.
  • Zareian.H, Heyrani.F. and M. Moeinadin. (2020). Modeling of Effective Indicators on Tax Audit Risk by Interpretive Structural Modeling(ISM) IN Tax master plan. Journal of Governmental Accounting and Auditing, 6(1): 97-114. (in Persian).