ارزیابی تطبیقی کارآمدی شیوه‌های فعلی قیمت‌گذاری بنگاه‌های مصوب شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 و شیوه‌های نوین قیمت‌گذاری بنگاه‌ها

مهرانی, ساسان; نونهال نهر, علی اکبر; فرقانی, فرهاد

doi:10.30473/gaa.2020.48400.1305

ارزیابی تطبیقی کارآمدی شیوه‌های فعلی قیمت‌گذاری بنگاه‌های مصوب شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 و شیوه‌های نوین قیمت‌گذاری بنگاه‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران.

² استادیار، گروه حسابداری، واحد بستان آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، بستان آباد، ایران.

³ دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکده اقتصاد و مدیریت و حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

10.30473/gaa.2020.48400.1305

چکیده

موضوع و هدف مقاله: هدف پژوهش حاضر ارزیابی تطبیقی کارآمدی شیوه‌های فعلی قیمت‌گذاری بنگاه‌های مصوب شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 و شیوه‌های نوین قیمت‌گذاری بنگاه‌ها است.
روش پژوهش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی است. تعیین نرخ پایه هر سهم بر اساس پیش‌بینی سود سنوات آتی با سه روش پیشنهادی و تنزیل آن به نرخ 30 درصد به تاریخ ارزیابی، و نیز نرخ پایه محاسبه شده توسط کارشناسان رشته مالی طبق مدل‌های مشخص شده توسط شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، محاسبه و نتایج با قیمت اولین معامله و میانگین هندسی معاملات شش ماهه‌ اول بعد از پذیرش در بورس مقایسه شده است.
یافته‌های پژوهش: بین قیمت سهام ارزیابی شده توسط کارشناسان با میانگین قیمت شش ماهه اول پس از ورود به بورس تفاوت معنی داری وجود دارد.
نتیجه‌ گیری، اصالت و افزوده آن به دانش: مدل ارزیابی سهام شرکت‌ها به روش پیش‌بینی و تنزیل جریان‌های نقدی آتی از کارایی مناسب‌تری برخوردار می‌باشد. به عبارتی روش‌های ارزیابی کلاسیک ارزش‌گذاری (حداقل به صورت عمومی) در محیط ایران نمی‌تواند به نتایج معتبری بیانجامد و بایستی از روش‌های اقتضائی و موردی برای ارزش‌گذاری شرکت‌های مورد واگذاری استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24234613.1399.6.2.1.7

عنوان مقاله [English]

The Comparative Evaluation of the Efficiency of Current Pricing Practices of Firms Approved by the High Council for the Implementation of General Policies of Principle 44 and the Modern Pricing Practices of Firms

نویسندگان [English]

sasan mehrani ¹
Aliakbar Nonahal Nahr ²
farhad forghani ³

¹ Associate Professor, Department of Accounting, Faculty of Management, Tehran University, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, Department of Accounting, Bostan Abad branch, IAU, Bostan Abad, Iran.

³ PhD. student of Accounting, Faculty of Economics, Management and Accounting, Tabriz branch, IAU, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Subject and Purpose of the Article: The purpose of the present study is the comparative evaluation                of the efficiency of current pricing practices of firms approved by the High Council for the         implementation of general policies of Principle 44 and the modern pricing practices of firms.
Research Method: This research is an applied type of research and is a descriptive research method. The base rate of each share is based on future earnings forecasts with the three proposed          methods and discounted to rates 30% on the   valuation date, as well as the base rate calculated by official financial experts according to models specified by the Supreme Council for the             Implementation of the General Policies of Article 44 of the Constitution, and calculate the results at the price of the first transaction and the geometric average of the first six months after Admission to the exchange is compared.
Research Findings: There is a meaningful difference between stock price evaluated by experts and the average price of the first six months after entering stock market.
Conclusion, Originality and its Contribution to the Knowledge: Stock evaluation model of firms by predicting and discounting future cash flows is more efficient. In other words, the use of classical valuation methods (at least publicly) in the           Iranian environment cannot lead to valid results, and contingent and case valuation methods should be used to evaluate the companies being outsourced.

کلیدواژه‌ها [English]

Privatization
Corporate Pricing Practices
Article 44 of the Constitution
Tehran Stock Exchange

مراجع

- اثنی عشری، ابوالقاسم. اعتمادنیا، محسن. (1390). مقایسه تئوریک انواع روشهای خصوصیسازی و قابلیت بکارگیری این روشها در واگذاری مراکز تلفن به بخش خصوصی، مجله اقتصادی، 1 (2)، 111- 132.

- التجائی، ابراهیم، عباسزاده، بهروز. (1397). تأثیر خصوصی‌‌سازی در بهره‌‌وری نیروی کار و سودآوری شرکت‌های واگذارشده در ایران. اقتصاد و تجارت نوین, 13(1), 1-20.

- ایمانی، حمیدرضا. (1385). بررسی قیمت‌گذاری سهام شرکت‌ها در عرضه اولیه در بورس اوراق بهادار تهران، ماهنامه بورس، شماره 56، 14-23.

- بحری ثالث، جمال. فتحی عبدالهی، احمد. کرمی، غلامرضا. (1394). بررسی تأثیر خصوصیسازی بر عملکرد مالی و عملیاتی شرکتهای دولتی خصوصیسازی شده پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دوفصلنامه علمی- پژوهشی حسابداری دولتی، سال 2(1)، صص 31-40.

- بدیعی، حسین. دهقان دهنوی، حسن. اعرابی، مهران. (1394). شناسایی و رتبهبندی عوامل موثر بر پیادهسازی نظام بودجهریزی عملیاتی با استفاده از مدل الماس و تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی فازی. دوفصلنامه علمی- پژوهشی حسابداری دولتی، سال 1(2)، 31-40.

- پارسامهر، تقی. (1386). خصوصی‌سازی با الگوی شرکت‌های مادر تخصصی، ماهنامه تدبیر، شماره 181.

- حق بین، زینب. (1387). بررسی انواع ناهنجاریهای مربوط به عرضه عمومی اولیه سهام در بورس اوراق بهادار تهران، پایاننامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی (مدیریت مالی)، دانشگاه الزهراء (س).

- دستگیر، محسن، حسینی افشاری، مهران. (1382). ارزیابی روش‌های قیمت‌گذاری سهام در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه مطالعات حسابداری، 1(3)، 60-94.

- رستمی، علی. فلامرزی، عماد، فاروقی، سارا. (1396). ارایه مدل ارزشگذاری سهام در عرضههای عمومی اولیه با استفاده از مدل عصبی- ژنتیک، مجلیه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 8(33)، 183-206.

- طالبی، قدرت اله. ( 1374). تحقیقی پیرامون مشکلات روش‌های قیمت‌گذاری سهام شرکت‌های مشمول خصوصی‌سازی و پیشنهاد روش قیمت‌گذاری مناسب برای آن، دانشگاه تهران، پایاننامه دکترا.

- کامیابی، یحیی. بوربوری، فاطمه. (1395). مخاطرات اخلاقی و عدم تقارن اطلاعاتی در قیمتگذاری کمتر از حد عرضههای اولیه عمومی سهام، فصلنامه پژوهش حسابداری، 6(20)، 21- 41.

- مجتهدزاده، ویدا، جهانخانی، علی. (1375). ارزشگذاری شرکتها. فصلنامه تحقیقات مالی، شماره 9و10، 41-68.

- معینالدین، محمود، نایبزاده، شهناز، باقری بیدوئیه، ریحانه. (1392). بررسی رابطه محافظهکاری و ساختار هیئتمدیره با کم قیمتگذاری در شرکتهای عرضه اولیه عمومی، دومین همایش ملی بررسی راهکارهای ارتقاء مباحث مدیریت، حسابداری و مهندسی صنایع در سازمانها، دانشگاه آزاد اسلامی گچساران.

- مهرانی، ساسان، اکرمی، سید رحمت اله. خدابخشی، هادی، جباری، مهرداد. (1397). بازنگری در نقش ذیحسابان دستگاه‌های اجرایی در نظام بودجهریزی مبتنی بر عملکرد، دوفصلنامه علمی- پژوهشی حسابداری دولتی، سال 5(1), 9-20.

- ودیعی، محمد حسین، آسیابانی، سعید. (1387). مقایسه قیمت واگذاری سهام شرکتهای دولتی مشمول خصوصیسازی با قیمت محاسبه شده بر مبنای نسبت قیمت بازار به سود هر سهم (P/E) شرکتهای مشابه. فصلنامه تحقیقات مالی، 10 (26)، 113- 132.

- ودیعی، محمدحسین، آسیابانی، سعید. (1389). مقایسه قیمت واگذاری سهام شرکتهای دولتی مشمول خصوصیسازی با دو مدل قیمتگذاری شاخص رشد ارزش سهام و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام. مجله دانش و توسعه، سال 17(32)، 86- 110.

- یحییزادهفر، محمود، شمس، شهابالدین، حسینی دلدوست، معصومه. (1392). بررسی نقش خصوصیسازی بر نقدشوندگی سهام بورس اوراق بهادار تهران، پژوهشنامه اقتصاد کلان، سال 8 (15)، 157- 182.

- یعقوبی، مهدی، مرادی، علیرضا، جمشیدی نوید، بابک، قنبری، مهرداد. (1396). تبیین گزارشگری سیاست‌های پولی و مالی در بخش عمومی 25 سال اخیر و تأثیر آن بر بازار سرمایه ایران، دوفصلنامه علمی- پژوهشی حسابداری دولتی، سال 4(1)، 9-22.

- Alford.A, 1992, The Effect of the Set of Comparable Firms on the Accuracy of the Price-Earnings Valuation Method, Journal of Accounting Research, vol.30, No1.

- Angelo.L.D, 1990 , Equity Valuation and Corporate Control , The Accounting Review, P100.

- AsnaAshari, Abolghasem. Etemadnia, Mohsen (2011). Theoretical comparison of various privatization methods and the ability to use these methods in transferring call centers to the private sector. Economic Journal, 1-2: 111- 132.(In persian)

- Badiei, H., DehghanDehnavi, H., Aarabi, M. (2015). A Recognition and Ranking of Influencing on the Implementation of the Functional Budgeting System by Diamond Model and Fuzzy Hierarchical Analysis. Journal of Governmental Accounting and Auditing, 1(2), 31-40.(In persian)

- Bahrisls, J., FathiAbdollahi, A., karami, G. (2015). Survey the Effect of Privatization on Financial and Operating Performance of Privatized Governmental Entities that Listed in Tehran Stock Exchange. Journal of Governmental Accounting and Auditing, 2(1), 31-40.(In persian)

- Dastgir, M, &HoseiniAfshari, M,. (2003). Evaluation of Different Security Valuation Models at Tehran Stock Exchange. Empirical Studies in Financial Accounting, 1(3): 60-94. (in persian)

- Eltejaei, E., Abbaszadeh, B. (2018). Impacts of Privatization on Profitability and Labor Productivity of Privatized Companies in Iran. , 13(1), 1-20. (In persian).

- Haghbin, Z., (2008). An investigation on kinds of anomalies of initial public offering in the Tehran Stock Exchange. Master Thesis in Business Management (Financial Management), Al-Zahra University.(in persian)

- Ikeanyibe, Okechukwu Marcellus. 2018. Bureaucratic Politics and the Implementation of Liberalization Reforms in Nigeria: A Study of the Unbundling and Reorganization of the Nigerian National Petroleum Corporation. Politics and Policy 46:263-294 .

- Imani, H. R., (2006). Investigating the pricing of companies’ stock in the initial public offering on the Tehran Stock Exchange. Stock Exchange Monthly, 56: 14-23.(In persian)

- Kamyabi, Y,.&Borbori, F,. (2016). Moral Hazard and Asymmetric Information in IPO Underpricing. Journal of Accounting Research, 6(20): 21-41. (In persian)

- Leclair.M.S,1990, Valuing the Closely–Hall Corporation: The validity and Prcedures, Accounting Horizons.

- Mehrani, S., akrami, S., khodabakhshi, H., jabbari, M. (2019). A Review on the Role of Executives Accountants in Performance Based Budgeting. Journal of Governmental Accounting and Auditing, 5(1), 9-20. (In persian)

- Moeindein, M., Nayebzadeh, Sh., Bagheri Bidouiyeh, R., (2013). An Investigation of the Relationship between Conservatism and Board Structure with underpricing in Initial Public Offering Companies. The Second National Conference on Promoting Strategies for Promoting Management, Accounting and Industrial Engineering in Organizations, Gachsaran Islamic Azad University.(In persian)

- Mojtahedzade, V,.&Jahankhani, A,. (1996). Valuation of Companies. Financial Research Journal, 3(12): 41-68. (In persian)

- Parsamehr, T., (2007). Privatization with the Model of Specialized Parent Companies, Tadbir Monthly, 181.(In persian)

- Perotti.E, P.Oijen,1999, Privatization ,Political Risk and Stock Market Development in Emerging Economies, University of Amsterdam and Tinbergen Institute, Amsterdam.

- Rostami, A,.Falamarzi, E,.&Faroughi, S,. (2017). Neuro-Genetic Structure to valuation of Initial Public Offering. Financial Engineering and Portfolio Manegament, 8(33): 183-206. (In persian)

- Talebi, Gh., (1995). A study on the problems of stock pricing methods of companies subject to privatization and proposing aappropriate pricing method for it. University of Tehran, PhD thesis.(In persian)

- Vadiee, M. H., &Asyabani, S,. (2010). The Comparison of The Stocks Price in Government Firms Including Privatization with their Priced Stocks Based on Price-Earnings Ratio Model (P/E) of Similar Firms Financial Research Journal, 10(26): 113-132.(In persian)

- Vadiee, M. H., &Asyabani, S,. (2011).The Comparison of the Denoted Price in Government Firms Including Privatization with Two Models, Growth Index Model of the Value and Price-Book Value of Stock Model of Similar Firms. Journal of Knowledge and Development, 17(32): 86-110.(In persian)

- Welch.I and J.Ritter,2002, A Review of IPO Activity, Pricing and Allocation, Working paper. Yale University.

- Yaghoubi, M., Moradi, A., Jamshidinavid, B., Ghanbari, M. (2018). Explaining the Reporting of Monetary and Financial Policies in the Public Sector of the Last 25 years and Its Impact on Iran's Capital Market. Journal of Governmental Accounting and Auditing, 4(1), 9-22.(In persian)

- Yahyazadehfar, M,. Shams, Sh,.&Hoseinideldost, M,. (2013). Investigating the role of privatization on the liquidation of stocks of Tehran Stock Exchange. Journal of Macroeconomics, 8(15): 157-182. (In persian)