تغییر مبنا در حسابداری بخش عمومی؛ مشکلات و موانع پیش‌رو (مطالعه موردی: دستگاه های اجرایی استان خراسان رضوی)

بداغی, حمید; رضایی, حمیدرضا; قناد, مصطفی

تغییر مبنا در حسابداری بخش عمومی؛ مشکلات و موانع پیش‌رو (مطالعه موردی: دستگاه های اجرایی استان خراسان رضوی)

نویسندگان

¹ عضو هیأت علمی مؤسسه آموزش عالی بینالود- مشهد

² عضو هیأت علمی مؤسسه آموزش عالی تابران- مشهد

³ دانشجوی کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مبنای حسابداری مورد استفاده برای ارائه اطلاعات حسابداری بر گزارشگری واحدهای دولتی اثر می گذارد و به همین جهت تلاش های فراوانی برای به کارگیری یک مبنای مناسب در حسابداری بخش عمومی صورت گرفته است. هدف این نوشتار بررسی مشکلات و موانع به کارگیری مبنای تعهدی در حسابداری بخش عمومی است.
داده های پژوهش از طریق توزیع پرسشنامه در بین مدیران مالی و حسابداران شاغل در سازمان های دولتی استان خراسان رضوی جمع آوری شده است. به دلیل غیرنرمال بودن نمونه برای آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون دوجمله ای استفاده شده است.
نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد که مدیران مالی و حسابداران شاغل در سازمان های دولتی، نبود قوانین و مقررات مبنی بر حمایت اجرای حسابداری تعهدی، نبود استانداردهای مدون حسابداری دولتی در ایران، نبود فرهنگ پاسخگویی و پاسخ خواهی را از موانع اجرای مبنای تعهدی به شمار می روند.
در این پژوهش، در صدد شناسایی مشکلات و موانع به کارگیری مبنای تعهدی در سازمان های بخش عمومی برآمده است؛ رفع این موانع می تواند موجب تسهیل در تغییر در مبنا در حسابداری بخش عمومی شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24234613.1395.2.2.8.6

عنوان مقاله [English]

Basis Change in Accounting of Public Section; Adversities Ahead (Case study: Executive Administrations of Khorassan Razavi)

نویسندگان [English]

Hamid Bodaghi ¹
Hamid Reza Rezaei ²
Mostafa Ghannad ³

¹ Faculty member of Binaloud Institute of Higher Education

² Faculty member of Tabaran Institute of Higher Education

چکیده [English]

The applied accounting basis for presenting accounting information affects public section’s reporting. As a result, appropriate accounting basis should be deployed in the public section. The present study aimed to assess the adversities which may occur during the process of accrual basis in accounting of public section. Needed data was collected through a questionnaire distribution among the employed accountants and financial managers in public organizations of Khorassan Razavi. Binomial test was applied due to the non-normality of the research sample for testing the hypotheses. The achieved findings of hypotheses testing indicated that employed accountants and financial managers in public organizations regarded the followings as adversities ahead of executing accrual basis: paucity of rules and regulations based on supporting the execution of accrual accounting, lack of regulated standards of public accounting in Iran, cultural deficiencies in asking and giving response. The current study intended to investigated adversities and obstacles which may occur when applying accrual basis in public organizations. Removing these difficulties could facilitate and modify accounting basis in the public section.

کلیدواژه‌ها [English]

Adversities and Obstacles of Applying Accrual Basis
Cash Basis
Accrual Basis
Basis Change in Accounting of Public Section

مراجع

امینی مهر، اکبر؛ حجازی، رضوان و شهیم پرمهر، ضیاالدین. (1394). ”بررسی سودمندی مبنای حسابداری تعهدی بر شفافیت گزارشگری و مسؤولیت پاسخگویی در دانشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری (مطالعه موردی دانشگاه خوارزمی تهران)“. دوفصلنامه حسابداری دولتی، 2(2)، 55-66.
باباجانی، جعفر. (1378). ”بررسی تطبیقی مفاهیم حسابداری واحدهای انتفاعی“. بررسی های حسابداری و حسابرسی، 8(28)، 56-80.
باباجانی، جعفر. (1379). ”نقش و مسؤولیت پاسخگویی در چارچوب نظری حسابداری دولتی“. دوماهنامه حسابرس، 2(7)، 26-34.
باباجانی، جعفر. (1382). ”تحلیل نظری پیرامون سیستم نظارت مالی کشور از منظر پاسخگویی“. بررسی های حسابداری و حسابرسی، 10(31)، 97-130.
باباجانی، جعفر. (1382). ”مسؤولیت پاسخگویی و تحولات حسابداری دولتی موضوع بیانیه GASB34“. پژوهش نامه علوم انسانی و اجتماعی، 3(8)، 35-61.
باباجانی، جعفر. (1385). حسابداری و کنترل های مالی دولتی (چاپ دوم). تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
باباجانی، جعفر و ستایش، محمدحسین. (1386). ”تعیین شاخص های ارزیابی عملکرد و بررسی قابلیت های سیستم حسابداری دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی به منظور تحقق پاسخگویی مالی و عملیاتی“. بررسی های حسابداری و حسابرسی، 14(49)، 45-66.
حاجیها، زهره و استادمیرزایی، امیر. (1392). ”بررسی و مقایسه نگرش حسابرسان دیوان محاسبات کشور و حسابرسان وزارت امور اقتصادی و دارایی در مورد تأثیر حسابداری تعهدی بر ارتقای ویژگی های کیفی گزارش عملکرد مالی دولت در ایران“. مجله حسابداری سلامت، 2(6)، 19-39.
حاجیها، زهره و امیرطاهری، کرامت. (1394). ” رابطه استفاده از رویه های نوین حسابداری و ایجاد انگیزش و بهبود رضایت ذینفعان خدمات عمومی در شهرداری های تهران“. مجله حسابداری دولتی، 2(3)، 53-58.
دستگیر، محسن؛ جمشیدیان، مهدی و جدیدی، عباس. (1382). ”بررسی تأثیر ویژگی های سیستم اطلاعات حسابداری بر بهبود تصمیم گیری مدیران“. بررسی های حسابداری و حسابرسی، 10(34)، 27-50.
رحمانی، علی و رضایی، مهدی. (1390). ”حسابداری تعهدی زمینه‎ساز حسابرسی کارکرد در بخش عمومی“. مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی، 283، 262-271.
رحیمیان، نظام الدین. (پاییز و زمستان، 1387). ”حسابرسی دولتی و انواع آن“. مجله دانش حسابرسی، 27، 4- 16.
رستمی، شعیب و کهنسال، ثمین. (1395). ”بررسی مفهومی لزوم تهیه صورت های مالی تلفیقی در بخش عمومی“. مجله مطالعات حسابداری و حسابرسی، 5(18)، 100-113.
رفیعی، افسانه. (1387). ”کاربرد مبنای تعهدی در حسابداری دولتی“. دوماهنامه حسابرس، 40، 86-91.
سازمان حسابرسی. (1376). ”کمیته تدوین استانداردهای حسابرسی-دستورالعمل حسابرسی طرح های عمرانی“. 1(115).
صادقی، علی و پورکریمی، فاطمه. (1388). راهنمای نرم افزار آماری SPSS.17 (چاپ اول). تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران.
صبوری، مصطفی. (1386). ”شفافیت بودجه ای“. دوماهنامه حسابرس، 37، 50- 55.
طالب نیا، قدرت الله و حسنی، محسن. (1390). ”حسابداری تعهدی و عوامل مؤثر در به کارگیری آن در سازمان های دولتی“. دوماهنامه حسابرس، 55، 66-73.
کاظمی، محمد و کرباسی یزدی، حسین. (1391). ”چالش های استقرار نظام گزارشگری بر مبنای حسابداری تعهدی (با تأکید بر مسؤولیت پاسخگویی) در بخش دولتی ایران“. دانش حسابرسی، 12(48)، 23-44.
کرباسی یزدی، حسین و طریقی، علی. (1388). ”ارزیابی مزایای سامانه های حسابداری تعهدی در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی تهران“. دانش حسابرسی، 7(16-27).
کردستانی، غلامرضا و ایران شاهی، علی اکبر. (1388). ”بررسی عوامل مؤثر بر به کارگیری حسابداری تعهدی“. دانش حسابرسی، 28، 10- 21.
کردستانی، غلامرضا؛ رحیمیان، نظام الدین و شهرابی، شاهرخ. (1393). ”بررسی رویکردها و عوامل مؤثر بر تدوین برنامه گذار به حسابداری تعهدی در بخش عمومی“. دوفصلنامه حسابداری دولتی، 1(1)، 9-20.
مهدوی، غلامحسین. (1379). ”نظام پاسخگویی و حسابداری دولتی در ایران“. دوماهنامه حسابرس، 2(7)، 38- 43.
مهرالحسنی، محمدحسین؛ ابوالحلاج، مسعود؛ نکویی مقدم، محمود؛ دهنویه، رضا و امامی، مژگان. (1392). ”مرور نظام مند بررسی اجرای حسابداری تعهدی در بخش دولتی و نظام سلامت: چالش ها و راهکارها“. مدیریت اطلاعات سلامت، 10(5)، 750-760.
موسوی شیری، محمود؛ صادقی، محمدحسین و فاتح، حسین. (1393). ”بررسی ویژگی های کیفی گزارش های مالی تهیه شده بر اساس مبنای حسابداری تعهدی در مقابل مبنای حسابداری نقدی در دانشگاه های علوم پزشکی کشور“. دوفصلنامه حسابداری دولتی، 1(1)، 29-38.
مؤمنی، منصور و فعال قیومی، علی. (1389). تحلیل های آماری با استفاده از SPSS (چاپ سوم). تهران: انتشارات کتاب نو.
وکیلی فرد، حمیدرضا و نظری، فرزاد. (1391). ”عوامل مؤثر بر پیاده سازی نظام حسابداری تعهدی در مؤسسات تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی“. حسابداری سلامت، 1(1)، 111-125.
یاوری، علی؛ احمدی، ایرج و روضه ای، منصور. (1392). ”ضرورت بر به کارگیری حسابداری تعهدی در دانشگاه علوم انتظامی امین“. توسعه مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، 2(28)، 129-148.
Becker, S. D., Jagalla, T. & Skaerbaek, P. (2014). “The Translation of Accrual Accounting and Budgeting and the Reconfiguration of Public Sector Accountants”. Identities Critical Perspectives on Accounting, 25 (4), 324-338.
Bruns, H. J. (2014). “HR Development in Local Government: How and Why does HR Strategy Matter in Organizational Change and Development?”. Business Research, 7 (1), 1-49.
Caperchione, E. (2015). “Standard Setting in the Public Sector: State of the Art”. In Public Sector Accounting and Auditing in Europe, Palgrave Macmillan UK, 1-11.
Sector, D. P. (2004). “Mastering the Transformation: New Public Management”. Accrual Accounting and Budgeting, The Hague: Deloitte.
Fedration Experts Comtables Europeens (FEE). (2007). “Accrual Accounting in the Public Sector”. Paper of the FEE Public Sector Committee.
Hepworth, N. (2003). “Preconditions for Successful Implementation of Accrual Accounting in Central Government”. Public Money & Management Review, 23 (1), 37-43.
Hyndman, N. & Connolly. C. (2011). “Accruals Accounting in the Public Sector: A Road Not Always Taken”. Management Accounting Research, 22(1), 36-45.
IFAC. (2000). “Government Financial Reporting: Issues and Practices”. Public Sector Study 11, New York: Public Sector Committee.
Ilie, E., & Miose, N. M. (2012). “IPSAS and the Application of These Standards in the Romania”. Procedia Social and Behavioral Sciences, 62, 35-39.
McPhee, Ian (2006). “How Accrual Accounting Enhances Governance and Accountability”. CPA Australia Public Sector Finance and Management Conference, 1-11.
Ouda, H. (2003). “Accrual Accounting in the Government Sector”. Public Fund Digest, 3 (2), 52- 73.
Robinson, M. (2002). “Accrual Accounting and The Public Sector”. Working Paper.
Singh, R. (December, 2005). “Accrual accounting in the public sector a case study of the nancial reporting of local government councils in Fiji”. The Fourth Accounting History International Conference, Braga, Portugal.
Thomas, H. B. (2007). “Does Full Accrual Accounting Enhance Accountability?”. The Innovation Journal: The Public Sector Innovation Journal, 12 (3), 1-18.
Todor, A. (2005). “Cash Versus Accrual Accounting in Public Sector”. FEE Public, Studia Oeconomica, 43-45.
Wynne, A. (2003). “Do Private Sector Financial Statements Provide a Suitable Model for Public Sector Accounts?”. Paper for a Conference on Public Lawand the Modernizing State in Oeiras, Portugal, 3–6.