تبیین مؤلفه‌های اداره امور سازمانی(راهبری شرکتی) دستگاه‌های دولتی و ارزیابی توانایی دیوان محاسبات کشور در اجرای آن

اسلام زاده, امید; ایزدی نیا, ناصر; فروغی, داریوش

تبیین مؤلفه‌های اداره امور سازمانی(راهبری شرکتی) دستگاه‌های دولتی و ارزیابی توانایی دیوان محاسبات کشور در اجرای آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

² دانشیار حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

³ دانشیار حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران.

چکیده

‌در اکثر کشورها آیین‌نامه راهبری شرکتی (اداره امور سازمانی) به‌عنوان یک قانون جهت بهبود حسابرسی دولتی تصویب شده است. اقتصاد ایران دولتی است، بنابراین راهبری شرکتی برای مدیریت بهینه منابع این بخش ضروری است. هدف از پژوهش تبیین مؤلفه‌های راهبری شرکتی با توجه به تجربه دیگر کشورها و نظرات خبرگان و همچنین ارزیابی توانایی دیوان محاسبات در اجرای آن است.
این پژوهش کاربردی، اکتشافی، پیمایشی و کیفی-کمی است. در مرحله دلفی 20 نفر از خبرگان دولت، مجلس و دیوان محاسبات و در مرحله ارزیابی توانایی دیوان محاسبات در اجرای اداره امور سازمانی 240 نفر از کارکنان دیوان محاسبات پاسخگو بودند.
در مرحله دلفی فازی یافته‌ها نشان داد که چهار مؤلفه‌ اصلی راهبری شرکتی شامل مؤلفه‌های نظارتی، مدیریتی، فنی و اخلاقی می‌باشد. تحلیل پرسش‌نامه‌ 5 گزینه‌ای نشان داد که دیوان محاسبات می‌تواند‌ بر اجرای راهبری شرکتی نظارت نماید.
پیشنهاد می‌شود که مجلس شورای اسلامی مطابق با شرایط بومی آیین‌نامه راهبری شرکتی را تصویب و دیوان محاسبات مسئول نظارت بر آن باشد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24234613.1397.4.2.2.4

عنوان مقاله [English]

Explaining the Corporate Governance Components of Governmental Organizations and Assessing the Ability of Supreme Audit Court for It’s Implementation

نویسندگان [English]

Omid Eslamzadeh ¹
naser izadinia ²
dariyush forooghi ³

¹ PhD. student of Accounting, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

² Associate Professor in Accounting, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

³ Associate Professor in Accounting, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

In most countries, the Code of Corporate Governance has been approved as a law to improve governmental auditing. Iran's economy is governmental; therefore, Corporate Governance is essential for the optimal management of resources in this sector. The purpose of this study is to explain the components of governmental Corporate Governance by taking into account the experience of other countries and the opinions of experts, as well as assessing the ability of Supreme Audit Court for its implementation.
This research is an applied-explanatory and qualitative-quantitative study. At the Delphi phase, 20 people of government experts, the Parliament and the Court of Audit, and in the assessment phase, 240 people of Supreme Audit Court employees participated in the study.
Findings in fuzzy Delphi phase showed that four main components of corporate governance are monitoring, managerial, technical and ethical components. The analysis of questionnaire showed that supreme audit court can monitor the implementation of corporate governance.
It is suggested that the Islamic Consultative Assembly approve the Code of governmental Corporate Governance according to the native conditions, and supreme audit court hold the responsibility of its monitoring.

کلیدواژه‌ها [English]

Corporate Governance
Governmental Organizations
Supreme Audit Court

مراجع

جعفری، نیلوفر؛ منتظر، غلامعلی. (1387). ”استفاده از روش دلفی فازی برای تعیین سیاست‌های مالیاتی کشور“. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 1(8)، 114-91.
حساس‌یگانه، یحیی. (1385). ”راهبری شرکتی در ایران“. فصلنامه حسابرس، 9(32)،‌ 39-32.

حساس‌یگانه، یحیی؛ الماسی، محمدرضا. (1386). ”راهبری شرکتی در شرکت‌های دولتی“. ماهنامه حسابدار،

190 (20)،‌ 80-71.
حساس‌یگانه، یحیی؛ سلیمی، محمدجواد. (1390). ”مدلی برای رتبه‌بندی راهبری شرکتی در ایران“. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 9(30)، 35-1.
حضوری، محمدجواد؛ گرد، عزیز؛ گلدوست، مجید. (1394). ”بررسی عوامل مؤثر بر بروز نارسایی در سیستم کنترل‌های مالی دستگاه‌های اجرایی“. فصلنامه دانش حسابرسی، 15(59)،‌ 19-41.
رحمانی فضلی، عبدالرضا؛ عبداله‌زاده، محمد علی. (1389). برنامه راهبردی دیوان محاسبات کشور. تهران: انتشارات مرکز آموزش و برنامه‌ریزی دیوان محاسبات کشور.

رهبری خرازی، مهسا. (1392). اصول حاکمیت شرکتی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی 2004 (چاپ سوم). تهران: انتشارات بورس.
قلی‌پور، رحمت اله؛ مشایخی، بیتا؛ ناصری، امین. (1395). ”راهبری شرکتی در بخش عمومی و نقش آن در اقتصاد مقاومتی“. فصلنامه ‌سیاست‌های مالی و اقتصادی، 14(4)، ‌ 107ـ130.
قلی‌پور، رحمت اله؛ ناصری، امین. (1396). ”جایگاه اصول راهبری شرکتی خوب در سیاست‌های اقتصادی ایران(مورد مطالعه سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی)“. فصلنامه مجلس و راهبرد، 89(24)، 223-248.

Alexander, M. & Maude, F. (2011). “Corporate Governance in Central Government Departments: Code of Good Practice”. Available at: http://www.hm-treasury.gov.uk/d/corporate governance good practice.
Barrett, P. (1998). “Corporate Governance”. In Official Address to the Defence Audit and Program Evaluation Committee, Canberra 28th July.
Barrett, P. (2002). “Achieving Better Practice Corporate Governance in the Public Sector”. In Address to international Quality and Productivity Centre Seminar, 1-50.
Brennan, M. & Solomon, J. (2008). “Corporate Governance, Accountability and Mechanisms of Accountability: an Overview”. Accounting, Auditing & Accountability Journal,7(21), 885-906.
Christensen, J., Kent, P., Routledge, J. & Stewart, J. (2015). “Do Corporate Governance Recommendations Improve the Performance and Accountability of Small Listed Companies?”. Accounting and Finance Journal, 1(55), 133-164.
Department of Public Enterprises. (2002). Protocol on corporate Governance in the Public sector. Republic of South Africa, 1-54.
Erick, R. & Nelson, W. (2016). “Corporate Governance Guidelines Compliance and Firm Financial Performance: Kenya Listed Companies”. Managerial Auditing Journal, 8/9(31), 1-41.
Habibi, A., Firouzi Jahantigh, F. & Sarafrazi, A. (2015). “Fuzzy Delphi Technique for Forecasting and Screening Items”. Asian Journal of Research in Business Economics and Management, 2(5), 130-143.
Hodges, R., Wright, M. & Keasey, K. (April/June, 2006). “Corporate Governance in the Public Services: Concepts and Issues”. Public Money and Management, 7-13.
Jamali, D., Hallal, M. & Abdallah, H. (2010). “Corporate Governance and Corporate Social Responsibility: Evidence from the Healthcare Sector”. The International Journal of Business in Society, QEmerald Group Publishing Limited, 5(10),‌ 590-602.
Joshi, R., Banwet, D. & Shankar, R. (2011). “A Delphi-AHP-TOPSIS Based Benchmarking Framework for Performance Improvement of a Cold Chain”. Journal of Expert Systems with Applications, 2(38), 10170-10182.
Julie, G., Carol, P. & Stephen, D. (2016). Public Sector Governance, workshop at 25, 26 & 27 October Cliftons Canberra of Australia.
Mallin, C.A. (2007). Corporate Governance (Second Edition). Oxford: Oxford University Press.
Matei, A. & Drumasu, C. (2015). “Corporate Governance and Public Sector Entities”. Procedia Economics and Finance Journal, 26, 495-504.
Mitchell, J. (2008). Beyond the Boardroom: Governmental Perspectives on Corporate Governance, Accounting”. Auditing & Accountability Journal, 7(21), 1001-1025.
Mulyadi, M., Anwar, Y. & Ikbal, M. (2012). “The Importance of Corporate Governance in Public Sector”. Global Business and Economics Research Journal, 1(1), 25-31.
Nordberg, D. (2014). “Viewpoint: Governing the Governance of the Governors”. Evidence-Based HRM: a Global Forum for Empirical Scholarship, 1(2), 114-119.
Ramage, P. (2009). “Factors Impacting on the Adoption and Operation of Corporate Governance Reform in Australian State Government Departments”. A Thesis Submitted in Fulfillment of the Requirements of the Degree of Doctor of Philosophy, Centre for International Corporate Governance Research Victoria University, 1-329.
Ridhima, S. & Balwinder, S. (2017). “Corporate Governance and Risk Reporting: Indian Evidence”. Managerial Auditing Journal, 4/5(32), 1-39.
Roger, B. & Edward, K. (2004). “Corporate Governance for Public Bodies: A Basic Framework”. Published by Honk Kong Institute of Certified Public Accountants, Available at: http://info.gov.hk/cr/download/list/director_guide_e.pdf, 1-43.
Ron, H., Mike, W. & Kevin, K. (1996). “Corporate Governance in the Public Services: Concepts and Issues”. Public Money & Management Journal, 2(16), 7-13.
Scott Fleming & Mike McNamee (2005) The ethics of corporate governance in public sector organizations, Public Management Review, Vol. 7, N. 1, ‌ 135-144.
Timmers, A. (2000), “Corporate Governance in the Public Sector, why and how?”. The Netherlands Ministry of Finance, Available at: www.minfin.nl, 1-23.
Watterston, J. (2014). “Corporate Governance Framework”. Department of Education, Training and Employment, 1-31.