با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی مالی اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، ایران.

2 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، ایران.

چکیده

پول، منابع مالی و نقدینگی از جمله عناصر بسیار مهم در اقتصاد کشورها هستند که تحت تاثیر سیاست‌ها و شرایط مختلف بر اقتصاد تاثیر گذاشته و از آن تاثیر می‌پذیرند. بخش قابل توجهی از منابع پولی از طریق بانک‌ها و در قبال ارائه خدمات بانکی وارد چرخه اقتصاد می‌شود. به عبارتی بانک‌ها با جذب منابع پولی در قالب سپرده از یک سو و تزریق منابع پولی به اقتصاد از طریق ارائه تسهیلات از سوی دیگر در سیستم اقتصادی وارد می‌شوند و به طور طبیعی در معرض نوسان‌ها و بحران‌های اقتصادی نیز قرار می‌گیرند. بر این اساس همیشه این احتمال وجود خواهد داشت که بانک‌ها در مسیر فعالیت خود با چالش-هایی مواجه شوند. ریسک‌هایی همانند ریسک نقدینگی، اعتباری، ارزی، عملیاتی و غیره همواره به تنهایی و به صورت مجزا مورد توجه قرار گرفته‌اند لیکن بررسی عوامل موثر بر انواع ریسک‌ها و مخاطرات مترتب بر فعالیت‌های بانک‌ها به عنوان ریسک جامع، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying Effective Factors on Comprehensive Risk of Government-Owned Banks

نویسندگان [English]

  • ghasem bulu 1
  • mehran aarabi 2

1 Associate in Accounting, Allameh Tabatabai University, Iran.

2 PhD. student of Accounting, Allameh Tabatabai University, Iran.

چکیده [English]

بر این اساس و مطابق بررسی ها از 28 شاخص به عنوان اصلی‌ترین عوامل موثر بر ریسک جامع شناسایی شده در تحقیقات قبلی موثر بر مخاطرات و چالش‌های مترتب بر فعالیت‌های بانکی در 9 گروه کیفیت دارایی‌ها(3شاخص)،کیفیت مدیریت(4 شاخص)،نقدینگی(3شاخص)،سودآوری(3شاخص)،حساسیت به نرخ بازار (4شاخص)، سیستم‌های پشتیبان تصمیم(3شاخص)، حاکمیت شرکتی(2شاخص)، مالکیت(3 شاخص) وکفایت سرمایه(3 شاخص)،22 شاخص در 8 گروه کیفیت داراییها(3شاخص) ، نقدینگی (3شاخص) ، سودآوری(3شاخص)، حساسیت به نرخ بازار(3شاخص)، سیستم‌های پشتیبان تصمیم(3شاخص)، حاکمیت‌شرکتی (2شاخص)، مالکیت(2 شاخص) و کفایت سرمایه(3 شاخص)، با استفاده از روش دلفی فازی ذوزنقه‌ای شناسایی و احصاء شده است. عوامل شناسایی شده برای 8 بانک دولتی از سال90-95 بر اساس عدم توازن منابع و مصارف با معیار برداشت مازاد از منابع بانک مرکزی ج.ا.ا به عنوان معیار ریسک جامع مورد آزمون قرار گرفت. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که 22 معیار احصاء شده 04/87 درصد طی 6 سال مورد آزمون قابلیت توضیح ریسک جامع را داشته است.(///)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comprehensive Risk
  • Fuzzy Delphi Approach
  • Trapezoidal Fuzzy Number
-آذر، عادل، ستار حمزه جونقانی، پژمان احمدی نیک جونقانی(1393)." تئوری فازی و کاربرد آن در تصمیم­گیری" . انتشارات صفار. پاییز 1393.
-آذر، عادل، حجت فرجی(1395). "علم مدیریت فازی". انتشارات مهربان نشر. تابستان 1395.
-احمدیان،اعظم ومهسا گرجی(1396).‌"تبیین الگوی پیش­بینی ورشکستگی جهت شناسایی بانک‌های سالم و در معرض خطر". فصلنامه مدیریت دارایی و تأمین مالی. سال پنجم. شماره سوم. شماره پیاپی18. پاییز 1396.
- استادی بختیار، پروین تدریس پژو و هادی اشعری(1395)" شناسایی و اولویت­بندی ریسک­های مالی در موسسات مالی و بانکی با استفاده از روش ضریب تغییرات (CV)". مجله رهیافت­های نوین مدیریت و فن آوری. سال اول. شماره 4. پاییز 1395.
-ثقفی، علی، جمال دامغانیان، سجاد سیاح و حسین خضوعی (1396) " الگوی جامع مدیریت ریسک اعتباری در نظام بانکداری ایران". فصلنامه دانش سرمایه گذاری . سال ششم . شماره 24 . زمستان 1396.
-دانش جعفری، داود ، محمد هاشم بت­شکن و حامد پاشازاده(1395). "رتبه­بندی بانک­ها از نظر مقاومت در برابر ریسک سیستماتیک در راستای نظام مالی مقاومتی روش رگرسیون کوانتیل و همبستگی شرطی پویا". فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج. سال 19. شماره 72. پاییز 1395.
-راعی، رضا وعلی سعیدی (1383). " مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک". سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها. چاپ اول 1383.
- رحمانی، تیمور، اعظم احمدیان و مهران کیانوند(1395)."تحلیلی بر رابطه سیاست پولی و ریسک پذیری شبکه بانکی ایران". فصلنامه پژوهش­های پولی و بانکی. سال نهم. شماره 29.  پاییز 1395.
- رحمانی، تیمور، محسن مهرآرا، امین محسنی، گیتی شاکری(1397). تاثیر درجه­ی رقابت در سیستم بانکی و الزامات سرمایه­ای بر میزان ریسک­پذیری بانک­های ایران.فصلنامه تحقیقات اقتصادی، شماره 122، بهار 1397.
-زنجیرچی، سیدمحمود (1390)." فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی". انتشارات صانعی ­شهمیرزادی. تهران.1390.
-سرمد، زهره؛ بازرگان عباس، حجازی الهه( 1385). " روش­های تحقیق در علوم رفتاری". انتشارات آگاه. چاپ سیزدهم. زمستان 1385.
- شکرخواه، جواد، مرشدزاده، مهناز و قربانی محمود(1397)." مدیریت ریسک جامع، یکپارچه سازی با استراتژی و عملکرد". انتشارات ترمه. سال 1397.
- طالبلو، رضا(1390). " قیمت­گذاری بیمه سپرده­ها در بانک­های خصوصی ایران(مطالعه موردی بانک­های پارسیان، اقتصاد نوین و کارآفرین)". مجله پژوهشنامه اقتصادی. سال یازدهم. شماره 4. زمستان 1390.
- طالبی، محمد و محمد سلگی(1395)."بررسی رابطه بین ریسک و نسبت کفایت سرمایه: شواهدی از بانک­های ایران". فصلنامه پژوهش­های پولی و بانکی. سال نهم. شماره 30. زمستان 1395.
-فشاری، مجید(1396)." بررسی تأثیر ساختار مالکیت بر رفتار ریسک پذیری بانک­های خصوصی و دولتی ایران (رهیافت داده های تابلویی پویا)". فصلنامه پژوهش­های پولی و بانکی. سال دهم. شماره 32. تابستان 1396.
-مشایخ ، مهناز و مینا مقدسی(1396) "آزمون استرس: رویکردی نوین برای مدیریت ریسک با تأکید بر کفایت سرمایه بانک­ها". مجله پژوهش حسابداری. شماره 24. بهار 1396.
- منصوریان نظام آباد، رضا، خالد شیخی و محمدرضا محجوب (1395). "بررسی تأثیر نسبت های مالی حسابداری بر نسبت کفایت سرمایه در شبکه بانکی کشور مطالعه موردی بانک­های تجاری دولتی، خصوصی و اصل44 ". فصلنامه پژوهش­های اقتصادی. سال 16. شماره 3. پاییز 1395.
- ندری، کامران، سید سعید حسین زاده یزدی و بهنام نباتی پابندی (1396)" تحلیل پدیده ریسک­های خاص بانکی در بانکداری بدون ربای ایران".فصلنامه اقتصاد و بانکداری اسلامی .شماره 19. تابستان 1396.
-Bhandari, A.N.(2014). Performance evolution of commercial banks in nepal using  ahp. International Journal of the Analytic Hierarchy Process .14(2):1-25.
- Ferrouhi,E.M.(2014) , Moroccan bank analysis using camel model. International Journal of Economics and Financial  Issues , 12(3):622-627.    
-Gunsel, N.(2012) . micro and macro determinants of bank fragility in north Cyprus economy .African Journal of Business Management (6):1323-1329.
-GuPta,C.(2014 ).An analysis of Indian public sector banks using camel approach .Journal of Business and management ,5(16) : 94-102.
- -Hsiao-Jung Chen, Kuan-Ting Lin.(2016)" How do banks make the trade-offs among risks? The role of corporate governance" Journal of Banking & Financ. Volume 69, Supplement 1, P.P 56-69 (August)
-Luc Laeven, Lev Ratnovski, Hui Tong.(2016)" Bank size, capital, and systemic risk: Some international evidence" Journal of Banking & FinanceVolume 72, Supplement, P.P 25-34 (November)
--Ongore,V.O.(2013 ) .Determinants of financial performance of commercial banks in Kenya .International Journal of Economic and Financial Issues, (3) : 237 – 252
-Romana,A.S.(2013 ) . Analyzing the financial soundness of the commercial banks in Romania: An approach based on the camels framework. Journal of Proscenia Economics and Finance,6)1):703 -712
-Trivedi,A.R.,A&Elahi,y.a.(2015 ) .A comparative analysis of performance of public & private sector banks in India through camel rating system .international journal of applied financial management perspective 4 : 1724-1736.